Ryczałt czy skala podatkowa – co wybrać? 

10 września 2024
podziel się na:

Prowadzisz albo planujesz założyć jednoosobową działalność gospodarczą? Wybór formy opodatkowania to jedna z najważniejszych decyzji, jaką trzeba podjąć. Co się bardziej opłaca – ryczałt czy skala podatkowa? Sprawdź!

Na czym polega skala podatkowa?

Skala podatkowa to podstawowa, „domyślna” forma opodatkowania. Jeśli przy zakładaniu firmy w formularzu CEIDG-1 nie wybierzesz żadnej formy opodatkowania, będziesz musiał rozliczać się właśnie według skali podatkowej, czyli na zasadach ogólnych. Co warto wiedzieć o skali podatkowej?

  • Podstawowa stawka podatku dochodowego według skali podatkowej to 12% (jeśli dochód nie przekracza 120 tys. zł rocznie).
  • Jeżeli osiągasz dochody powyżej 120 tys. zł, będziesz musiał zapłacić także 32% od nadwyżki ponad tę kwotę.
  • Rozliczając się na zasadach ogólnych, trzeba prowadzić Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów.
  • Od podstawy opodatkowania odliczane są koszty uzyskania przychodów.
  • Przy opodatkowaniu według skali podatkowej korzystasz z tzw. kwoty wolnej od podatku.
  • Istnieje też możliwość rozliczania się wspólnie z małżonkiem.
  • Rozliczając się według skali podatkowej, masz także możliwość korzystania z wszelkich ulg podatkowych.

Już na wstępie widać zatem, że podstawowa forma opodatkowania ma zarówno sporo zalet, jak i pewne wady.

Na czym polega ryczałt?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to uproszczona forma opodatkowania. Co warto o niej wiedzieć?

  • Podatek jest naliczany od przychodów (nie od dochodów).
  • Jego stawka jest uzależniona od rodzaju prowadzonej działalności i wynosi od 2% do 17%.
  • Obliczanie należnego podatku jest proste, ponieważ w tym przypadku nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodu.
  • Możliwości korzystania z ulg podatkowych są ograniczone (dostępne są tylko niektóre ulgi).
  • Przy ryczałcie nie ma możliwości wspólnego rozliczenia podatku z małżonkiem.

Trzeba mieć również na uwadze, że istnieją branże, w których nie można korzystać z ryczałtu. Jest to niemożliwe także wtedy, gdy jako firma świadczysz usługi na rzecz byłego pracodawcy z takim samym zakresem czynności jak na etacie.

Skala podatkowa – zaliczki okresowe i zeznanie roczne

Jeżeli korzystasz ze skali podatkowej, musisz odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy w okresach miesięcznych lub kwartalnych. Trzeba jednak mieć na uwadze, że kwartalny system rozliczenia jest dostępny tylko dla tzw. małych podatników, czyli przedsiębiorców, u których sprzedaż w ciągu jednego roku podatkowego nie przekracza równowartości 2 mln euro. Zaliczki należy odprowadzać na indywidualny mikrorachunek podatkowy w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Nie trzeba przy tym składać żadnych miesięcznych ani kwartalnych deklaracji.

Rozliczenia podatku dochodowego dokonuje się po zakończeniu roku podatkowego, na formularzu PIT-36 w terminie do 30 kwietnia.

Ryczałt ewidencjonowany – zaliczki okresowe i zeznanie roczne

Zaliczki na podatek dochodowy przy ryczałcie także odprowadza się miesięcznie lub kwartalnie. Rozliczenie kwartalne jest jednak dostępne tylko dla tych podatników, u których przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 200 tys. euro. Zaliczki należy wpłacać do 20. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym.

Przy opodatkowaniu ryczałtem po zakończeniu roku podatkowego należy złożyć w US zeznanie roczne PIT-28 w terminie do 30 kwietnia.

Skala podatkowa – zalety i wady

Rozliczanie podatku według skali podatkowej ma wiele zalet. Należą do nich:

  • prawo do pomniejszenia osiągniętych przychodów o poniesione koszty uzyskania przychodów,
  • możliwość odliczenia od przychodu poniesionych kosztów podatkowych,
  • kwota wolna od podatku (30 000 zł),
  • możliwość skorzystania z ulg podatkowych,
  • możliwość wspólnego rozliczenia się z małżonkiem,
  • prawo do rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
  • możliwość skorzystania z kredytu podatkowego,
  • możliwość rozliczenia wszystkich przychodów opodatkowanych skalą podatkową na jednym zeznaniu rocznym.

 

Natomiast do wad należy zaliczyć:

  • wysoką stawkę podatku (32%) od nadwyżki po przekroczeniu 120 tys. zł dochodu;
  • obowiązek prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów,
  • brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej,
  • sporo formalności związanych z dokumentacją firmową.

 

Ryczałt ewidencjonowany – zalety i wady

 

Ryczałt również ma sporo zalet, wśród których trzeba wymienić:

  • proste rozliczenie – naliczanie podatku od osiągniętych przychodów,
  • możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości,
  • możliwość skorzystania niskich stawek podatkowych (np. 3% z usług w zakresie handlu lub z działalności gastronomicznej),
  • możliwość skorzystania z niektórych ulg podatkowych,
  • możliwość odliczenia od podatku zapłaconej składki zdrowotnej.

 

Do wad ryczałtu należą natomiast:

  • brak możliwości odliczania kosztów uzyskania przychodu,
  • brak możliwości skorzystania z ulgi na dzieci w zeznaniu PIT-28,
  • brak możliwości rozliczania się ze współmałżonkiem,
  • niedostępność dla niektórych przedsiębiorców,
  • wyższe stawki podatku w przypadku niektórych typów działalności (np. 17% dla przedstawicieli tzw. wolnych zawodów).

 

Ryczałt czy skala podatkowa?

Co zatem wybrać? Ryczałt będzie najbardziej opłacalny przy działalności generującej niewielkie koszty. Zdecydowanie warto go rozważyć szczególnie wtedy, gdy dla Twojego typu działalności obowiązuje jedna z niższych stawek ryczałtu. Z tej formy opodatkowania często korzystają np. osoby świadczące usługi medyczne, informatyczne czy budowlane. Skala podatkowa będzie natomiast korzystna, jeśli masz wysokie koszty, a Twój dochód nie przekracza kwoty 120 tys. zł rocznie. Przy wysokich kosztach oraz wysokich dochodach godny rozważenia może za to być podatek liniowy, czyli trzecia z dostępnych form opodatkowania.

Chcesz mieć pewność, że podejmiesz najkorzystniejszą dla siebie decyzję? Skorzystaj z konsultacji księgowych dla nowych firm. Pomożemy Ci założyć działalność i wybrać właściwą formę opodatkowania!

Nie wiesz jak zarejestrować małą firmę? My się na tym znamy i chętnie się tą wiedzą podzielimy. Spotkaj się z nami na konsultacjach.