Masz firmę i potrzebujesz wsparcia w pracy członka rodziny, np. sezonowo przy większym natłoku obowiązków? Sprawdź jak musisz rozliczyć się z tego w ZUS. Przedsiębiorca, który w swojej firmie korzysta z pomocy żony, męża lub innego członka rodziny zamieszkującego z nim w jednym wspólnym gospodarstwie domowym, powinien wziąć pod uwagę obowiązki nałożone na niego przez przepisy ZUS. Czy wiesz z czym się wiąże zatrudnienie członka rodziny, zatrudnienie małżonka?  Kim jest osoba współpracująca? Jak powinna zostać rozliczona? Jakie opłacić składki ZUS? Czy pomoc członka rodziny musi być odpłatna? Jakie składki ZUS należy opłacać za taką osobę?

Czy członek rodziny to osoba współpracująca w JDG?

Zgodnie z przepisami ubezpieczeń społecznych osobą współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, zleceniobiorcami oraz z osobami fizycznymi, uważa się:

• małżonka,
• dzieci własne,
• dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione,
• rodziców, macochę i ojczyma
• oraz osoby przysposabiające.

Warunkiem jest również, że pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Osobą współpracującą nie może być również brat ani siostra.

Jak rozumieć współpracę członka rodziny?

Przepisy prawa nie definiują współpracy w działalności gospodarczej jednoznacznie. W tej sytuacji należy opierać się na interpretacjach sądów.

Sądy wnioskują, że współpraca:

• powinna mieć znaczenie ekonomiczne istotne dla działalności gospodarczej,
• wykonywane czynności muszą charakteryzować się systematycznością, stabilnością i zorganizowaniem
• oraz muszą odbywać się z dużą częstotliwością i zajmować znaczny czas.

Co nie jest współpracą?

Według sądów, czynności, które nie mogą być uznane za współpracę to:

• wykonywanie zwykłych obowiązków członków rodziny wynikających z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
• zastępstwo w sytuacjach awaryjnych,
• wydarzenia o charakterze incydentalnym, okazjonalnym,
• samo posiadanie pełnomocnictwa (również notarialnego),
• działania o charakterze wtórnym, które nie są w bezpośrednim związku z przedmiotem działalności (np. samo wystawianie faktur jest realizacją obowiązku podatkowego).

Czy od osoby współpracującej płaci się składki ZUS?

Zatrudnienie małżonka lub członka rodziny w firmie to nie tylko pomocna dłoń, ale i konkretne obowiązki wobec ZUS. 

Jakie opłacić składki ZUS zatrudniając osoby współpracujące?

Nie ma znaczenia czy członek rodziny współpracuje w działalności na podstawie umowy o pracę, czy też pomaga nieodpłatnie, dla celów ZUS uważany jest za osobę współpracującą.

• na umowę o pracę – składki ZUS odprowadza się w takim samym wymiarze jak za przedsiębiorcę;
• na umowę zlecenia – składki ZUS należy odprowadzać jak przy umowach zlecenia z innymi zleceniobiorcami. W tym przypadku składki zależą głównie od wysokości wynagrodzenia;
• na umowę o dzieło – co do zasady od takiej umowy opłaca się składki ZUS w wymiarze jak za przedsiębiorcę;
• nieodpłatnie – składki ZUS opłaca się w wymiarze jak za przedsiębiorcę.

Jak dokonać zgłoszenie do ZUS?

Przedsiębiorca musi zgłosić zatrudnienie małżonka jako osoby współpracującej do ZUS w ciągu 7 dni. Termin liczy się od dnia, w którym małżonek faktycznie rozpoczął wykonywanie umowy o pracę, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług.

Jeżeli termin 7 dni kończy się w dzień wolny od pracy (niedzielę lub święto), to ostatni dzień tego terminu przypada na pierwszy pracujący dzień.

Co jeśli osoba współpracująca pracuje nieodpłatnie?

Jeśli pomoc w prowadzeniu firmy przez członka rodziny jest nieodpłatna, mamy do czynienia z, tzw. umową dorozumianą. Oznacza to, że umowa taka została sporządzona ustnie i członkowie rodziny zgodzili się świadczyć nieodpłatną pomoc w firmie.

W tej sytuacji składki ZUS powinny być odprowadzane w takim wymiarze jaki obowiązuje osobę prowadzącą działalność gospodarczą. Jeżeli małżonek był dodatkowo zatrudniony w innej firmie, gdzie jego wynagrodzenie byłoby wyższe lub równe minimalnemu, to w związku ze współpracą w działalności współmałżonka powinien podlegać jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Czy wynagrodzenie osoby współpracującej jest kosztem firmy?

Przedsiębiorca może uwzględnić wynagrodzenie osoby współpracującej w kosztach podatkowych prowadzonej działalności. Musi również odprowadzić od tego wynagrodzenia podatek dochodowy na takich samych zasadach jak w przypadku innych pracowników.

Podsumowanie

Jeśli w Twojej firmie pomaga Ci żona, mąż lub inny bliski mieszkający z Tobą, ZUS może uznać go za „osobę współpracującą”. Niezależnie, czy pomaga odpłatnie, czy nie. Oznacza to obowiązek opłacania pełnych składek ZUS, tak jak za przedsiębiorcę, bez prawa do ulg (poza umowa zlecenia). Dobrą informacją jest to, że wypłacone wynagrodzenie możesz zaliczyć do kosztów podatkowych firmy.

Skontaktuj się z nami, aby zapewnić sobie wsparcie księgowe na co dzień.

Zadzwoń: +48 784 955 666 lub napisz: kontakt@dwaplusjeden.com

Informacje na temat wysokości składek ZUS są dostępne na stronie https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/skladki/wysokosc-skladek-na-ubezpieczenia-spoleczne