Kto jest uprawniony?
Ryczałt ewidencjonowany przeznaczony jest dla przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych lub spółek jawnych osób fizycznych.
Przedsiębiorca w 2023 r. może opłacać tzw. ryczałt ewidencjonowany, gdy w 2022r.:
a) uzyskał przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2.000.000 euro, lub
b) uzyskał przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2.000.000 euro,
Przedsiębiorca, który rozpocznie wykonywanie działalności w 2023 r. może wybrać tę formę bez względu na wysokość przychodów.
Prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w 2023 r. mają podatnicy, którzy w 2022 r. osiągnęli przychody z działalności prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 9.654.400 zł lub osiągnęli przychody z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wszystkich wspólników nie przekroczyła kwoty 9.654.400 zł.
Kto nie może korzystać z ryczałtu?
Wyłączeni z opodatkowania w formie ryczałtu są podatnicy:
1) opłacający podatek w formie karty podatkowej,
2) korzystający, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,
3) osiągający w całości lub w części przychody z tytułu:
- prowadzenia aptek,
- działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
- działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
4) wytwarzający wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii,
5) podejmujący wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:
a) samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
b) w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
c) samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka
– jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności pdof na ogólnych zasadach.
Jeśli podatnik prowadzący działalność samodzielnie lub w formie spółki, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu, uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów bądź ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:
1) wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
2) wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
– w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do tej formy opodatkowania i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Jak zgłosić wybór ryczałtu
Wybierając opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego przedsiębiorca informuje fiskusa, składając w określonym terminie oświadczenie w tym zakresie na dany rok podatkowy. Oświadczenie to podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według jego miejsca zamieszkania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego. Dokonany wybór będzie również dotyczył lat następnych, chyba że w kolejnych latach podatnik we wskazanym terminie złoży oświadczenie w formie pisemnej o rezygnacji z tej formy opodatkowania, albo oświadczenie o wyborze podatku liniowego w terminie określonym w art. 9a ust. 2 ustawy o pdof (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.). Wskazane oświadczenia podatnicy mogą składać na podstawie przepisów ustawy o CEIDG.
Podstawa opodatkowania
Podstawę opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym zasadniczo stanowi przychód, który jednak ryczałtowiec może obniżyć o odliczenia wymienione w przepisach podatkowych. Są nimi:
- wydatki wskazane w art. 26 ust. 1 pkt 2, pkt 2a, pkt 2b, pkt 2c, pkt 5-6a i pkt 9, art. 26h ust. 1 oraz art. 26hb ust. 1 ustawy o pdof (w tym m.in. składki ZUS, wpłaty na IKZE, darowizny, ulgę rehabilitacyjną, na zabytki i termomodernizacyjną), jeżeli nie zostały już odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych na podstawie przepisów ustawy o pdof oraz
- straty z działalności gospodarczej poniesione w okresie korzystania z opodatkowania na zasadach określonych w ustawie o pdof.
Przychód jest opodatkowany według różnych stawek podatkowych – 15%, 14%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3%, 2%. Jeżeli podatnik osiąga przychody opodatkowane różnymi stawkami, wysokość ryczałtu ustala się przy zastosowaniu stawki właściwej dla danego rodzaju działalności. Jeśli podatnicy korzystają z odliczeń, należy dokonywać ich od każdego rodzaju przychodu w takim stosunku, w jakim poszczególne rodzaje przychodów opodatkowane różnymi stawkami pozostają w ogólnej kwocie przychodów.
Składka zdrowotna
Przedsiębiorcy, którzy wybrali ryczałt ewidencjonowany mają prawo uwzględniania w rachunku podatkowym opłacanych przez siebie składek zdrowotnych. Dokonują tego pomniejszając przychody firmowe opodatkowane ryczałtem o 50% składek zapłaconych w roku podatkowym (własnych i za osobę współpracującą) z tytułu prowadzenia działalności opodatkowanej w tej formie, jeżeli nie zostały one zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie (art. 11 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym…).