Od 1 listopada 2019 r. metoda mechanizmu podzielonej płatności (MPP), tzw. split payment dla niektórych podatników będzie obowiązkowa.

Określenia mechanizm podzielonej płatności, MPP czy split payment są używane zamiennie.

Split payment – mechanizm podzielonej płatności (MPP) istnieje w przepisach o VAT od lipca 2018 r.

Przypomnijmy, że MPP polega na tym, że:

1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT,

2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury dokonywana jest na rachunek bankowy albo rachunek w SKOK, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo będzie rozliczana w inny sposób.

W związku z wejściem obowiązkowego MPP podatnicy VAT sprzedający towary lub świadczący usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT oraz ich nabywcy będą zobowiązani do posiadania firmowego rachunku bankowego, bowiem dla prywatnych ROR nie można otworzyć rachunku VAT.

Do tej pory podatnicy decydowali sami o tym, czy płatności będą dokonywać w mechanizmie podzielonej płatności, czy też nie. Od 1 listopada 2019 wchodzą w życie przepisy o obowiązkowym mechanizmie podzielonej płatności – split payment w obrocie towarami wrażliwymi.

Od 1 listopada 2019r. zgodnie z ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1751) obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności zostaną objęte faktury, których wartość brutto będzie przekraczać 15.000 zł (lub jej równowartość). Dotyczy to faktur dokumentujących  transakcje, których przedmiotem będą towary i usługi wymienione w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Obecnie towary i usługi te są wymienione w załącznikach nr 11, 13, 14 do ustawy o VAT. Stosuje się do tych towarów obowiązkowy mechanizm odwrotnego obciążenia krajowego oraz odpowiedzialność podatkową.

Tymi towarami są m.in.:

• Przenośne maszyny do automatycznego przetwarzania danych, o masie <= 10 kg, takie jak: laptopy i notebooki; komputery kieszonkowe (np. notesy komputerowe) i podobne – wyłącznie komputery przenośne, takie jak: tablety, notebooki, laptopy
• Telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych – wyłącznie telefony komórkowe, w tym smartfony
• Konsole do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z  elektronicznym wyświetlaczem – z wyłączeniem części i akcesoriów
• Biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota i srebra lub platerowane metalem szlachetnym – wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota, srebra i platyny, tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym
• Tkaniny, kraty, siatki i ogrodzenia z drutu z żeliwa, stali lub miedzi; siatka rozciągana z żeliwa, stali lub miedzi – wyłącznie ze stali
• Atrament do pisania, tusz kreślarski i pozostałe atramenty i tusze – wyłącznie kasety z tuszem bez głowicy do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych
• Jednostki pamięci – wyłącznie dyski twarde (HDD)
• Półprzewodnikowe urządzenia pamięci trwałej – wyłącznie dyski SSD
• Aparaty fotograficzne cyfrowe i kamery cyfrowe – wyłącznie cyfrowe aparaty fotograficzne
• Części i akcesoria do fotokopiarek – wyłącznie kasety z tuszem i głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych, tonery z głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych
• i inne usługi wymienione w załączniku nr 15

Do usług zaliczmy m.in.:

• Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
• Roboty związane z wykonywaniem konstrukcji dachowych
• Roboty związane z montowaniem i demontowaniem rusztowań
• Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji z cegieł i kamienia
• i inne roboty budowlane wymienione w załączniku wskazanym powyżej (obecnie załącznik nr 15 do ustawy o VAT)

W takich przypadkach sprzedawca/usługodawca będzie miał obowiązek oznaczenia faktury wyrazami: „mechanizm podzielonej płatności”.

Podkreślić należy, że w sytuacji gdy rozliczenie należności wynikającej z faktury nastąpi w formie kompensaty, obowiązkowy split payment nie będzie miał zastosowania. Wynika to z art. 108a ust. 1d ustawy o VAT.  Zatem, jeśli faktura rozliczana będzie kompensatą, nie będzie obowiązku zamieszczania na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”.

Usługi księgowe dla spółek

kliknij w link: https://dwaplusjeden.com/uslugi-ksiegowe-dla-spolki/

Obowiązek oznaczania faktur

Sprzedawca zobowiązany będzie do oznaczenia faktury wyrazami: „mechanizm podzielonej płatności”.

Przykład:

Podatnik wystawi fakturę potwierdzającą sprzedaż towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT na łączną wartość brutto 45.000 zł. Kwota należności za jeden konkretny towar wymieniony w tym załączniku wyniesie 14.000 zł. Zatem, na tej fakturze sprzedawca powinien umieścić zapis: „mechanizm podzielonej płatności”

Powodem zastosowania takiego oznaczenia faktury będzie jej wartość brutto oraz fakt, że dokumentuje ona sprzedaż towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

W sytuacjach takich kupujący nie będzie miał obowiązku dokonać zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności całej należności wynikającej faktury.

W uzasadnieniu do projektu zmian do omawianej ustawy jest napisane:

„(…) może zdarzyć się sytuacja, że faktura o wartości brutto powyżej 15.000 zł będzie zawierała jedną pozycję (przykładowo na kwotę 1.000 zł netto + 230 zł VAT) objętą załącznikiem nr 15, wówczas obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie dotyczył kwoty równej kwocie podatku z tej konkretnej pozycji, a więc kwoty równej 230 zł. Nie wyklucza to oczywiście możliwości uregulowania w podzielonej płatności całej należności z takiej faktury. (…)”

Mechanizm odwrotnego obciążenia dla transakcji udokumentowanych po 31 października 2019 r. – przepisy przejściowe

Przez ustawodawcę zostały wprowadzone przepisy przejściowe dotyczące czynności, które będą miały miejsce przed wejściem w życie znowelizowanych przepisów, a których skutki wystąpią już po wejściu w życie zmian do ustawy.

Na zasadach dotychczasowych, tj. przy zastosowaniu odwrotnego obciążenia będą rozliczane dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych obecnie w załączniku nr 11 (m.in. dostawy laptopów, notebooków, tabletów, konsoli do gier wideo, odpadów i złomu z metali nieszlachetnych, czy odpadów szklanych), oraz wymienionych w załączniku nr 14 (m.in. roboty ogólnobudowlane), w następujących sytuacjach:

Czynności dokonane przed 1 listopada 2019 r., dla których obowiązek podatkowy powstanie lub zostanie wystawiona faktura po dniu 31 października 2019 r.

W tym przypadku podatnik zastosuje mechanizm odwrotnego obciążenia (VAT należny z tytułu transakcji rozliczy nabywca, po spełnieniu warunków określonych w obowiązującym do końca października 2019 r. art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT). Sprzedawca wystawiając fakturę dokumentującą ww. usługę powinna umieścić w niej adnotację „odwrotne obciążenie”, a nie „mechanizm podzielonej płatności”.

Czynności dokonane po dniu 31 października 2019 r., dla których faktura zostanie wystawiona przed dniem 1 listopada 2019 r.

Faktura potwierdzająca transakcję została wystawiona w dniu 27 października 2019 r. Podatnik zgodnie z art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT miał prawo wystawić fakturę najwcześniej 30. dnia przed dokonaniem dostawy. Transakcja powinna zostać rozliczona na zasadach dotychczasowych, tj. przy zastosowaniu odwrotnego obciążenia.

Mechanizm podzielonej płatności przy dostawie złomu

Od 1 listopada 2019 r. mechanizm podzielonej płatności będzie obowiązkowy w branżach, do których stosuje się obecnie mechanizm odwrotnego obciążenia (tzn. obejmujących towary i usługi wymienione obecnie w załącznikach nr 11, 13 i 14 do ustawy o VAT).

W załączniku nr 11 zostały wymienione m.in. odpady i złom z metali nieszlachetnych. Mając na uwadze, że obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności zostaną objęte faktury dokumentujące transakcje, których przedmiotem będą towary i usługi wymienione w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT (w tym złom), których wartość brutto będzie przekraczać 15.000 zł (lub jej równowartość).

Dokonując takich transakcji, od 1 listopada 2019 r. podatnik będzie miał obowiązek wystawienia faktury ze stawką 23% oraz oznaczenia jej „mechanizm podzielonej płatności”.

Podatnik dokonując skupu złomu od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej nie będzie regulował należności w mechanizmie podzielonej płatności.

Osoby fizyczne nie są  zobowiązane posiadać rachunku rozliczeniowego lub imiennego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w walucie polskiej, dla których otwierany jest rachunek VAT.

Zakupu złomu od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą (potwierdzonego wystawieniem faktury z „mechanizmem podzielonej płatności”).

Podatnik (nabywca) zobowiązany będzie do uregulowania należności z ww. faktury w systemie split payment i to nawet w sytuacji, gdy cała wartość faktury będzie opiewać na kwotę 15.000 zł lub więcej, a np. wartość sprzedaży złomu objęta tą fakturą będzie niższa niż 15.000 zł.

Aby uregulować należność w systemie split payment, podatnik (nabywca) wypełni komunikat przelewu w złotych polskich, na którym wskazane zostaną dwie kwoty: kwota wartości sprzedaży brutto oraz kwota podatku. Bank (SKOK) w dalszej kolejności dokona czynności mających na celu przekazanie na właściwe konta: kwoty odpowiadającej kwocie podatku – na rachunek VAT sprzedawcy oraz pozostałej kwoty – na jego rachunek rozliczeniowy w banku albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Towar nabyty przez podatnika zwolnionego z podatku VAT

Podatnik zwolniony z VAT nabywa od kontrahentów zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni usługi budowlane wymienione w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Czy w związku z tym zobowiązany będzie od 1 listopada 2019 r. regulować należności za pomocą split payment?

Dodany do przepisów art. 108a ust. 1a wskazuje, że przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.), od 1 listopada 2019 r. podatnicy zobowiązani będą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W przepisie tym wymienia się ogólnie podatników, bez szczególnego wskazania, czy dotyczy tylko podatników VAT czynnych, czy zwolnionych z VAT.

Wnioskując, jeżeli podatnik zwolniony z VAT otrzyma od kontrahentów zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni fakturę oznaczoną wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”, potwierdzającą świadczenie usług budowlanych wymienionych w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT, to będzie zobligowany do uregulowania należności przy pomocy split payment.

Oczywiście dotyczy to faktur, których wartość brutto będzie nie mniejsza niż 15.000 zł (lub będzie stanowić równowartość tej kwoty). Podatnicy, którzy dokonywać będą nabyć towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT zobowiązani będą również posiadać rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej w walucie polskiej otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe za błędnie wystawioną fakturę – sankcje

Co stanie się w sytuacji gdy sprzedający wystawi fakturę na łączną wartość brutto 45.000 zł, nie oznaczając jej wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”, narażony będzie na dodatkowe zobowiązanie podatkowe? Jakie grożą sankcje?

Jeżeli podatnik wystawi fakturę bez specjalnego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” to będą sankcje. Naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT wykazanej na tej fakturze.

Nawet w sytuacji gdy dana faktura (tj. bez specjalnego oznaczenia) o wartości brutto nie mniejszej niż 15.000 zł zawierać będzie jedną pozycję dokumentującą nabycie towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (np. o wartości 3.000 zł) sankcja zostanie nałożona na podatnika.

Sankcja będzie naliczana wyłącznie od wartości kwoty podatku należnego z tytułu tej konkretnej pozycji.

Kiedy można uniknąć sankcji?

Gdy faktura zostanie wystawiona bez oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, podatnik będzie miał możliwość jej poprawienia poprzez wystawianie faktury korygującej. Natomiast nabywca faktury bez tego oznaczenia będzie mógł błąd ten naprawić wystawiając notę korygującą.

Podatnik (sprzedający) będzie mógł uniknąć ww. sankcji gdy nabywca ureguluje płatność w mechanizmie podzielonej płatności. Z uzasadnienia do projektu ww. ustawy wynika, że: „(…) sprzedawca (…) będzie mógł naprawić swoje uchybienie i uniknąć sankcji.

W takich sytuacjach sprzedający powinien poinformować nabywcę, że wystawił fakturę bez wymaganego oznaczenia. Informację tę sprzedawca może przekazać w dowolnej formie nabywcy.

Rozliczenie split payment u nabywcy

Nabywca, który otrzyma fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” będzie miał obowiązek uregulowania należności z niej wynikającej w MPP – split payment. Obowiązek ten dotyczyć będzie wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15.

W sytuacji gdy nabywca, pomimo takiego obowiązku, nie dokona płatności metoda split payment, to wówczas organ podatkowy ustali mu sankcję w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15.

Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy wprowadzającej omawiane zmiany, wyjaśnia, że nabywca musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji. To nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w MPP.

Sankcja nie będzie ustalana wobec podatnika, który ureguluje należność za fakturę w inny sposób, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury. Warto więc w przypadku zaistnienia takiej sytuacji uzyskać informację od sprzedawcy, że kwotę VAT ujął w ewidencjach VAT i rozliczył podatek VAT. Przy czym w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, sankcja nie będzie ustalana.

Odpowiedzialność solidarna nabywcy za zaległości podatkowe dostawcy

Czy nabywca będzie odpowiadał solidarnie z dostawcą za jego zaległości podatkowe w sytuacji gdy otrzyma fakturę potwierdzającą zakup towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy na łączną wartość brutto 10.000 zł, nieoznaczoną zapisem „mechanizm podzielonej płatności”?

Zgodnie z  art. 105a ust. 1 ustawy o VAT z dniem 1 listopada 2019 r. podatnik, na rzecz którego będzie dokonana dostawa towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, będzie odpowiadał solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe. Odpowiedzialność ta dotyczy części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz.

Odpowiedzialność solidarna będzie miała zastosowanie jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.

Na podstawie nowych przepisów, zgodnie ze znowelizowanym art. 105a ust. 3 ustawy o VAT, powyższej solidarnej odpowiedzialności nie będzie się stosować:

• do nabycia towarów, o których mowa w poz. 92 obowiązującego od 1 listopada 2019 r. załącznika nr 15 (czyli nabycia benzyny silnikowej, olejów napędowych, gazów przeznaczonych do napędu silnikowych spalinowych), jeżeli nabycie to jest dokonywane na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego, do standardowych zbiorników pojazdów używanych przez podatników nabywających te towary, do napędu tych pojazdów, a także jeżeli dostawy tych towarów dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych;
• jeżeli powstanie zaległości nie wiązało się z uczestnictwem podmiotu dokonującego dostawy towarów, w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.
• do nabycia towarów, udokumentowanego fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ww. ustawy – Prawo przedsiębiorców (tj. 15.000 zł),
• do nabycia towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Podatnik będzie odpowiadał solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, jeżeli transakcja będzie dotyczyła zakupu towarów wymienionych w załączniku nr 15 na kwotę poniżej 15.000 zł.  Nabywca uniknie solidarnej odpowiedzialności, jeżeli ureguluje należność w dobrowolnym mechanizmie podzielonej płatności.

Przypominamy również, że:

Od 1 listopada 2019r. Przedsiębiorcy będą mieli możliwość przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT na zapłatę innych zobowiązania:

• podatku dochodowego od osób prawnych,
• podatku dochodowego od osób fizycznych,
• podatku akcyzowego,
• należności celnych,
• składek ZUS.

Ważną zmianą w przepisach o VAT, będzie również możliwość uregulowania należności za więcej niż jedną fakturę wystawioną przez jednego dostawcę.

W uzasadnieniu do nowelizacji ustawy o VAT wyjaśniono, że przy wyborze zbiorczej płatności w systemie split payment nabywca będzie miał obowiązek zapłaty należności z wszystkich faktur otrzymanych od danego wystawcy w danym okresie, bez względu na to, czy faktury te będą, czy też nie, dokumentować transakcje podlegające split payment.

Dodatkowe  informacje na temat split payment przeczytasz w artykule:

https://dwaplusjeden.com/split-payment-zmiany-w-regulowaniu-platnosci-z-rachunku-vat-od-1-listopada-2019r/

Split payment a płatność gotówką

Podzielona płatność nie będzie realizowana, jeżeli płatność zostanie dokonana gotówką bądź kartą. Split payment a płatność gotówką nie jest możliwy.

Podsumowanie

Obowiązkowy split payment wyklucza odwrotne obciążenie

Przypominając : Odwrotne obciążenie polega na przerzuceniu obowiązku rozliczania podatku VAT ze sprzedawcy na nabywcę. Sprzedawca wystawia fakturę bez VAT z adnotacją „odwrotne obciążenie”. Kupujący natomiast nalicza podatek VAT według stawek właściwych dla danej transakcji, jak również ma prawo do jego odliczenia. Taka transakcja jest neutralna podatkowo.

Szczegółowa lista towarów i usług, dla których ma zastosowanie procedura odwrotnego obciążenia, przy transakcjach krajowych znajduje się w nowym załączniku nr 15 do znowelizowanej ustawy o VAT.

Podatnicy dokonujący sprzedaży towarów i usług wykazanych w załączniku 15 ustawy o VAT, będą zobowiązani stosować obowiązkowy split payment już od 1 listopada 2019 roku w przypadku, gdy:

– obowiązek podatkowy, dostawa towarów lub świadczenie usług oraz data wystawienia faktury przypada po dniu 31 października 2019 roku.

– wartość brutto transakcji wynosi powyżej 15 tys. zł lub równowartość tej kwoty,

– co najmniej jedna pozycja wykazana na fakturze została zawarta w załączniku 15 ustawy o VAT,

– zarówno sprzedawca jak i odbiorca jest podatnikiem (niezależnie od tego czy nabywca jest podatnikiem VAT czynnym czy zwolnionym).

Sprawdź w załączniku czy jesteś objęty obowiązkowym split payment:

https://www.podatki.gov.pl/media/5430/zalacznik-nr-15-ustawy-o-vat.pdf

2019-10-30

Bezpłatne Konsultacje z Doradcą Podatkowym

kliknij w link: https://dwaplusjeden.com/konsultacje-ksiegowe/