W związku z obostrzeniami, które miały i maja miejsce na rynku oraz wiążącymi się nimi trudnościami, czynni podatnicy VAT w tej sytuacji rozważają m.in. możliwość powrotu do zwolnienia z VAT.
Ustawodawca przewidział możliwość powrotu do zwolnienia z VAT w art. 113 ust. 11 ustawy o VAT. Z przepisu tego wynika, że podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może ponownie z niego skorzystać, nie wcześniej jednak niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnował, pod warunkiem że wartość sprzedaży u danego podatnika nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym łącznie kwoty 200.000 zł. Przepis ten ma zastosowanie odpowiednio do podatnika będącego osobą fizyczną, który przed zakończeniem działalności gospodarczej utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, a następnie rozpoczął ponownie wykonywanie czynności opodatkowanych.
Trzeba mieć na uwadze, że ze zwolnienia podmiotowego z VAT korzystać nie mogą podatnicy dokonujący dostaw i świadczący usługi wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Na podstawie tego przepisu ze zwolnienia podmiotowego z VAT (ze względu na wartość sprzedaży) nie mogą korzystać m.in. podatnicy dokonujący dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT (wyroby z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali), podatnicy dokonujący dostaw terenów budowlanych, nowych środków transportu, a także świadczący usługi prawnicze, jubilerskie, ściągania długów, w tym factoringu.
W świetle powołanych przepisów podatnik będzie mógł powrócić do zwolnienia z VAT od stycznia 2021 r., pod warunkiem, że:
jego obroty za 2020 r. nie przekroczyły wymienionego limitu 200.000 zł oraz
nie prowadzi działalności w branżach objętych wyłączeniem z tego zwolnienia, oraz
upłynął rok, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnował.
Podatnik powracający do zwolnienia podmiotowego z VAT daje wyraz swojej decyzji poprzez złożenie aktualizacji formularza VAT-R w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpi zmiana.
Należy wskazać, że w niektórych przypadkach powrót do zwolnienia może wiązać się z obowiązkiem korekty podatku naliczonego. W tej sytuacji zmieni się bowiem przeznaczenie towarów ze związku z działalnością opodatkowaną VAT na związek z działalnością zwolnioną z VAT.