Dywidenda krok po kroku – kiedy możesz ją wypłacić, ile i jaki zapłacisz podatek
Wypłata dywidendy wydaje się prosta: spółka ma zysk, więc udziałowcy otrzymują pieniądze. W praktyce szybko okazuje się jednak, że jest to bardziej skomplikowane. To, jak wygląda wypłata i jaki jest podatek od dywidendy zależy od kilku czynników. Dowiedz się, kiedy można wypłacić dywidendę, ile wynosi podatek od dywidendy i jak uniknąć błędów.
Czym jest dywidenda i komu przysługuje?
Kodeks spółek handlowych nie definiuje wprost dywidendy, ale mówi o niej, jako o wypłacie części zysku przeznaczonej do podziału między wspólników. Zgodnie z art. 193 KSH 1 „Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku”. Uprawnionymi do dywidendy mogą być:
- udziałowcy spółki z o.o.,
- akcjonariusze spółki akcyjnej,
- wspólnicy spółki komandytowo-akcyjnej.
Dywidenda roczna jest wypłacana na podstawie zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego. Istnieje również zaliczka na poczet dywidendy – która może być wypłacona w trakcie roku, zanim znany będzie wynik roczny, ale tylko wtedy, gdy spółka spodziewa się osiągnąć zysk. Ponadto umowa spółki musi dopuszczać taką możliwość i określać warunki wypłaty zaliczki.
Kiedy można wypłacić dywidendę?
Dywidendę można wypłacić tylko na określonych warunkach – różnią się one w zależności od tego, czy mowa o klasycznej dywidendzie, czy też zaliczce na jej poczet.
Dywidenda „zwykła”
Aby doszło do wypłaty, muszą zostać spełnione trzy warunki:
- zatwierdzone sprawozdanie finansowe – bez uchwały o zatwierdzeniu wyników rocznych dokładny zysk spółki nie jest potwierdzony, więc nie można go podzielić między udziałowców;
- osiągnięty zysk – nie można podzielić pieniędzy, których nie ma; jeśli spółka ma niepokryte straty z poprzednich lat, musi uregulować je przed podziałem zysku;
- uchwała o podziale zysku – bez niej zarząd nie ma prawa przelać udziałowcom nawet złotówki.
Jak mówi art. 348. § 1 KSH 2, kwota dywidendy nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych. Od tej sumy należy też odjąć niepokryte straty, akcje własne oraz kwoty, które zgodnie z ustawą lub statutem powinny być przeznaczone na kapitały zapasowy lub rezerwowe. Dopiero wtedy uzyskuje się wartość kapitału, który może być podzielony między akcjonariuszy.
Zaliczka na dywidendę – kiedy można ją wypłacić?
Wypłata zaliczki jest możliwa tylko wtedy, gdy spełnione są jednocześnie następujące warunki:
- sprawozdanie finansowe za poprzedni rok zostało zatwierdzone i wykazało zysk,
- spółka osiąga zysk bieżący,
- ma środki na koncie (a nie jedynie zysk „na papierze”),
- wypłata nie naruszy równowagi finansowej podmiotu,
- umowa spółki przewiduje wypłatę zaliczek.
Zaliczka nie może przekroczyć połowy zysku rocznego z poprzedniego roku, powiększonego o kapitały, które mogą zostać przeznaczone na dywidendę (art. 349 KSH 3).
Jak często można wypłacać zaliczkę? W praktyce – nawet kilka razy w roku, jeśli tylko spółka na bieżąco generuje zyski i ma środki pieniężne.
Podatek od dywidendy – ile wynosi i kto płaci?
Czy dywidenda jest opodatkowana? Kto płaci podatek od dywidendy i ile on wynosi? To jedne z najczęstszych pytań udziałowców. Zacznijmy od podstaw: tak, w Polsce dywidenda jest opodatkowana. Zgodnie z ustawą o CIT, dochody z dywidendy uznaje się za przychody z zysków kapitałowych.
Ile wynosi podatek od dywidendy? Niezależnie od tego, czy otrzymuje ją osoba fizyczna, czy osoba prawna, stawka podatku zawsze wynosi 19%. Jest to podatek zryczałtowany – nie da się odliczyć kosztów. Wyjątek stanowi wypłata dywidendy podmiotom zagranicznym – wówczas podatek wynosi 5%-19% w zależności od umowy.
Kto płaci podatek od dywidendy? Obciążenie podatkowe ponosi udziałowiec, ale podatek pobiera i odprowadza spółka jako płatnik. Dotyczy to zarówno dywidendy rocznej, jak i zaliczki.
Podatek od dywidendy: jaki PIT i jak go rozliczyć?
Jak rozliczyć dywidendę? Po pierwsze, płatnikiem podatku jest spółka wypłacająca dywidendę akcjonariuszowi. Jeżeli beneficjentem dywidendy jest osoba prawna, spółka musi przesłać deklarację CIT-6R do urzędu skarbowego wg siedziby podatnika. Jeśli natomiast dywidendę wypłacono osobie fizycznej, obowiązuje deklaracja PIT-8A, która musi być przekazana do właściwego urzędu skarbowego. Udziałowiec nie musi się zatem martwić o podatek od dywidendy. Termin zapłaty to maksymalnie 20. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym wypłacono dywidendę.
Jak obliczyć podatek od dywidendy? Przykład
Ze względu na jednolitą stawkę podatek od dywidendy nalicza się dość łatwo. W standardowym przypadku, jeśli np. dywidenda brutto wynosi 100 000 zł, podatek (19%) wyniesie 19 000 zł, a wypłata netto 81 000 zł. A jak obliczyć podatek od dywidendy w nieco bardziej skomplikowanych przypadkach? Sprawdź przykłady.
Zaliczka i dywidenda końcowa
Zaliczka: 60 000 zł
Podatek od zaliczki (19%): 11 400 zł
Dywidenda roczna: 100 000 zł
Pozostała kwota do wypłaty: 40 000 zł – 7 600 zł podatku dodatkowo. Łącznie podatek wyniesie 19 000 zł.
Udziałowiec zagraniczny
Jeżeli wspólnik spółki jest zagranicznym podmiotem, obowiązują przepisy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zostały określone w umowach międzynarodowych. Podatek od dywidendy może zostać obniżony do 5%, 10% lub 15%, w zależności od umowy z danym krajem. Na przykład w umowie z Niemcami stawka wynosi 5%, jeśli zagraniczny wspólnik posiada co najmniej 25% udziałów w polskiej spółce. Aby skorzystać z obniżonej stawki podatku, zagraniczny wspólnik musi przedstawić odpowiednią dokumentację.
Dywidenda rzeczowa
Dywidendę można wypłacić także w formie niepieniężnej. Przykładowo, spółka może przekazać wspólnikowi nieruchomość. Wówczas wspólnik musi sam zapłacić należny podatek dochodowy, a spółka rozpoznaje przychód z tytułu świadczenia niepieniężnego. Podstawą opodatkowania jest niezamortyzowana wartość rynkowa przekazywanego składnika. Stawka podatku wynosi standardowe 19%.
Podatek od dywidendy – trudne sytuacje i ich rozwiązania
Co jeszcze warto wiedzieć o podatku od dywidendy? Jak wyglądają zasady postępowania w nietypowych sytuacjach? Sprawdź kilka przykładów.
Zaliczka przy późniejszej stracie
Jeśli ostatecznie spółka nie wypracuje zysku, zaliczka staje się nienależna. Oznacza to, że udziałowcy muszą ją zwrócić.
Brak środków na wypłatę
Jeśli wypłata narazi spółkę na niewypłacalność, można podjąć uchwałę o pozostawieniu całego albo części zysku bilansowego w spółce (jeżeli umowa spółki przewiduje takie rozwiązanie). Zysk można wtedy przeznaczyć np. na kapitał rezerwowy. W późniejszym terminie, gdy spółka będzie dysponować wystarczającymi środkami, można podjąć uchwałę o wypłacie środków z kapitału rezerwowego.
Wypłata w naturze
Wypłata dywidendy w naturze (dywidenda rzeczowa) jest możliwa. Wówczas konieczne jest ustalenie wartości rynkowej przekazanych dóbr, aby można było ustalić kwotę podatku.
Nierówna dywidenda
Nierówna wypłata dywidendy jest możliwa jedynie przy udziałach uprzywilejowanych.
Dywidenda większa niż zysk
Wypłata dywidendy większej niż wypracowany zysk jest niemożliwa, chyba że spółka ma też nierozliczone zyski z lat ubiegłych. Przykładowo: spółka wypracowała w danym roku podatkowym 6 000 000 zł zysku. Ma też 3 000 000 zł nierozliczonych zysków z poprzednich lat. W związku z tym może wypłacić udziałowcom 9 000 000 zł dywidendy.
Dywidenda a estoński CIT
Estoński CIT, znany również jako ryczałt od dochodów spółek, jest formą opodatkowania, w której podatek dochodowy jest naliczany dopiero w momencie ich dystrybucji (wypłaty dywidendy). Jeśli firma jest wspólnikiem spółki korzystającej z estońskiego CIT i otrzymuje dywidendę, można skorzystać z preferencyjnego mechanizmu odliczenia części podatku w następujący sposób:
- dla małych podatników (10% CIT) – można odliczyć 90% podatku CIT zapłaconego przez spółkę;
- dla pozostałych podatników (20% CIT) – odliczenie wynosi 70% zapłaconego CIT.
Dzięki temu finalne opodatkowanie dywidendy jest niższe.
Przykład
Spółka spełnia kryteria małego podatnika i wypłaca dywidendę w wysokości 100 000 zł. Płaci ona 10% CIT, czyli 10 000 zł. Wspólnik płaci 19% PIT od dywidendy, czyli 19 000 zł. Może jednak odliczyć od tego 90% CIT zapłaconego przez spółkę, czyli 9 000 zł. W efekcie wspólnik płaci tylko 10 000 zł PIT zamiast 19 000 zł.
Dowiedz się więcej: CIT estoński 2025 – Kompleksowy przewodnik dla Przedsiębiorców
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy od dywidendy płaci się podatek?
Tak, dywidenda zawsze podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem 19%. Nie ma możliwości pomniejszenia tego podatku o koszty ani zastosowania ulg.
Kto płaci podatek od dywidendy?
Podatek obciąża udziałowca, ale technicznie pobiera go i odprowadza spółka. Udziałowiec otrzymuje już kwotę netto, więc z jego perspektywy proces jest prosty.
Ile razy w roku można wypłacić dywidendę?
Dywidendę można wypłacić tylko raz w roku, ponieważ opiera się ona na zatwierdzonym wyniku finansowym za poprzedni rok. Jednak zaliczki można przekazywać wspólnikom wielokrotnie w ciągu roku, o ile umowa spółki na to pozwala i spełnione są warunki wynikające z przepisów.
Czy od zaliczki pobiera się podatek?
Tak, od zaliczki również pobiera się podatek 19%, dokładnie tak samo jak od dywidendy rocznej. Spółka musi zrobić to w momencie wypłaty zaliczki, a później uwzględnić pobraną kwotę przy dywidendzie końcowej.
Jak rozliczyć dywidendę?
Dywidendę rozlicza spółka – to ona pobiera podatek i przekazuje go do urzędu skarbowego. Udziałowiec nie składa dodatkowej deklaracji i nie dopłaca podatku, ponieważ podatek jest finalny i zryczałtowany.
Podatek od dywidendy: podsumowanie
Dywidenda to po prostu podział zysków między udziałowców spółek. Można ją wypłacić na określonych zasadach i należy pamiętać o dotrzymaniu obowiązków podatkowych, które leżą po stronie spółki. Zarówno dywidenda roczna, jak i zaliczka są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem 19%, ale rozliczenie może nastręczać pewnych problemów. Przemyślana strategia dywidendowa powinna być zawsze konsultowana z księgowym – szczególnie gdy spółka planuje wypłaty zaliczek, działa w grupie kapitałowej lub korzysta z estońskiego CIT. Jeżeli potrzebujesz porady w tym zakresie, zapraszamy do kontaktu.
|
Skontaktuj się z nami, aby zapewnić sobie wsparcie księgowe na co dzień. Zadzwoń: +48 784 955 666 lub napisz: kontakt@dwaplusjeden.com |
Źródła:
