Skala, Liniowy czy Ryczałt? Jaką formę opodatkowania wybrać w 2025?
9 maja 2025
podziel się na:
Zakładasz firmę? A może zastanawiasz się, czy w prowadzonej już działalności nie przepłacasz na podatkach? Dowiedz się, jaką formę opodatkowania wybrać: skala podatkowa, podatek liniowy, a może ryczałt od przychodów ewidencjonowanych? Każda z tych opcji ma swoje zalety i wady. Sprawdź, jaka forma opodatkowania będzie dla Ciebie najlepsza w 2025 r.
Dlaczego wybór formy opodatkowania jest kluczowy?
Wybór formy opodatkowania działalności gospodarczej to więcej niż formalność – ta decyzja może zaważyć na opłacalności całego biznesu. Źle dobrany sposób rozliczania z fiskusem może oznaczać, że po prostu stracisz. Każda firma jest inna, a w zależności od jej przychodów, kosztów czy rodzaju działalności jedna forma opodatkowania może być korzystniejsza od innych.
Dlatego jeśli zależy Ci na maksymalnym wykorzystaniu potencjału firmy, nie zostawiaj tego wyboru przypadkowi ani nie zostawiaj go na ostatnią chwilę! Dostosuj sposób opodatkowania do realnych potrzeb i specyfiki Twojej działalności.
Jakie są formy opodatkowania w Polsce?
Polskie prawo przewiduje trzy podstawowe formy opodatkowania dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (JDG):
skala podatkowa (tzw. zasady ogólne);
podatek liniowy;
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Każda z tych form różni się sposobem liczenia podatku, możliwością uwzględnienia kosztów oraz stawkami podatkowymi. To, która będzie dla Ciebie najkorzystniejsza, zależy od kilku czynników: poziomu dochodów, struktury kosztów, rodzaju działalności i tego, czy korzystasz np. z ulg czy preferencyjnych rozliczeń.
Uwaga! Niektórzy przedsiębiorcy rozliczają się jeszcze kartą podatkową, ale od 2021 r. nie ma już możliwości wyboru tej formy opodatkowania, jeśli wcześniej Twoja firma rozliczała się inaczej lub dopiero ją zakładasz.
Skala podatkowa
Skala podatkowa to najbardziej klasyczna i „domyślna” forma opodatkowania. Jeśli nie zdecydujesz się na żadną inną, zostanie Ci ona przypisana „z automatu”. Obowiązują tutaj dwa progi:
12% dla dochodów do 120 000 zł rocznie,
32% dla nadwyżki ponad 120 000 zł.
Ta forma opodatkowania zapewnia też możliwość korzystania z licznych ulg (np. ulgi na dzieci), rozliczania się wspólnie z małżonkiem i uwzględniania kosztów uzyskania przychodu. To dobre rozwiązanie dla osób z umiarkowanymi dochodami i wysokimi kosztami prowadzenia firmy lub też dla tych, którzy planują inwestować większość przychodów.
Tu sprawa jest prosta – płacisz 19% podatku od dochodu, bez względu na to, czy zarobisz 50 000 czy 500 000 zł rocznie. Jest to nie tylko proste, ale też korzystne w wielu przypadkach.
Uwaga! Tzw. liniówka nie pozwala na rozliczenie wspólnie z małżonkiem, nie skorzystasz też z większości ulg podatkowych.
Zachowujesz jednak możliwość odliczania kosztów uzyskania przychodu, co czyni ten wariant opłacalnym dla osób z dużymi wydatkami firmowymi i dużymi dochodami. Może to być najlepsza forma opodatkowania dla firmy jednoosobowej – często korzystają z niej np. specjaliści z sektora IT.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt kusi prostotą – płacisz podatek od przychodu, nie od dochodu. Nie musisz nic odliczać, a ewidencjonowanie jest proste. Wysokość stawki zależy od rodzaju działalności (od 2% do 17%).
Uwaga! Brak możliwości odliczenia kosztów bywa „zabójczy” w działalnościach z dużą amortyzacją lub zakupami.
Z drugiej strony, jeśli prowadzisz np. działalność usługową o niskich kosztach i przychodach do 2 mln euro rocznie – wybór tej formy opodatkowania może być strzałem w dziesiątkę. Z ryczałtu korzystają często np. freelancerzy w branżach takich jak tłumaczenia, copywriting, fotografia czy IT.
To, jaką formę opodatkowania wybrać, zależy od indywidualnych czynników. Aby pomóc sobie w dokonaniu słusznego wyboru, sprawdź poniższą tabelę, która zestawia najważniejsze cechy wszystkich trzech dostępnych form.
Forma
Stawka podatku
Koszty uzyskania przychodu
Ulgi podatkowe
Rozliczenie z małżonkiem
Kwota wolna od podatku
Kiedy warto?
Skala
12% / 32%
TAK
TAK
TAK
TAK
niskie dochody, dużo kosztów
Liniowy
19%
TAK
TAK (nie wszystkie)
NIE
NIE
wysokie dochody, niskie ulgi
Ryczałt
2%–17%
NIE
NIE
NIE
NIE
niskie koszty, uproszczenie
Weź pod uwagę, że przy ocenie opłacalności ryczałtu duże znaczenie ma stawka. Ta jest natomiast inna w zależności od rodzaju działalności.
Jaką formę opodatkowania wybrać? Czym się kierować?
Jaka forma opodatkowania będzie najlepsza dla Ciebie? Aby pomóc sobie w podjęciu decyzji, odpowiedz na kilka pytań.
Jakie masz dochody i koszty? Jeśli ponosisz duże koszty – ryczałt raczej się nie sprawdzi. Jeśli masz niskie koszty, warto porównać opodatkowanie przy ryczałcie z pozostałymi formami.
Czy korzystasz z ulg i wspólnego rozliczenia? Jeśli tak – możliwe że najlepsza będzie skala podatkowa.
Masz pewność, że Twoje przychody będą wysokie i stałe? Podatek liniowy może się wtedy okazać najbardziej opłacalny.
Zasadniczo przy wyborze formy opodatkowania JDG najważniejsze są 3 czynniki:
przychody,
koszty,
ulgi.
Pamiętaj, że znaczenie ma też stawka ryczałtu dla Twojego rodzaju działalności – jeśli jest niska (np. 2%, 3%, 5%) ryczałt może się opłacać nawet przy dość wysokich kosztach.
Do kiedy należy dokonać wyboru formy opodatkowania w 2025?
Jeśli kontynuujesz działalność, wyboru formy opodatkowania w 2025 r. należy dokonać do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca osiągnął pierwszy przychód w danym roku. Dla większości firm oznacza to, że termin zmiany formy opodatkowania minął 20 lutego 2025 roku. Po tym terminie forma opodatkowania z poprzedniego roku zostaje automatycznie przedłużona. Wybór zgłaszasz przez CEIDG (formularz online) lub składasz odpowiedni wniosek do urzędu skarbowego.
Jeżeli dopiero zakładasz działalność – wybór formy opodatkowania następuje w tym procesie (na formularzu CEIDG-1). Jeżeli nie wskażesz żadnej firmy opodatkowania, będziesz musiał rozliczać się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej).
Jaka forma opodatkowania najlepsza – podsumowanie
Nie ma jednej, „najlepszej” formy opodatkowania dla każdego. Są tylko lepiej lub gorzej dopasowane opcje. Klucz to znajomość własnej sytuacji finansowej, branży i celów. Nie musisz jednak radzić sobie z tym samodzielnie.
Skorzystanie z porady księgowego pomoże Ci podjąć najlepszą decyzję. Pamiętaj – dobrze dobrana forma opodatkowania to więcej pieniędzy w Twojej kieszeni!
Skontaktuj się z nami, aby zapewnić sobie wsparcie księgowe na co dzień.