Zaloguj się do
Najczęściej sprzedaż samochodu firmowego oznaczała pozbycie się jednego ze środków trwałych. Włączając pojazd do majątku firmy, przedsiębiorcy odnotowują wiele korzyści. Mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a także uwzględniać koszty eksploatacyjne w kosztach uzyskania przychodu. Jeśli jednak planujesz sprzedaż samochodu firmowego, oznacza to powstanie przychodu, a wraz z tym obowiązku podatkowego.
Sprzedaż samochodu wprowadzonego do ewidencji środków trwałych firmy generuje przychód z działalności gospodarczej. Oznacza to, że wartość netto uzyskana ze sprzedaży powiększa podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. Przychód ten należy wykazać w odpowiedniej kolumnie Księgi Przychodów i Rozchodów (KPiR) jako pozostałe przychody.
Jeśli sprzedawany pojazd nie został w pełni zamortyzowany, niezamortyzowana część jego wartości stanowi koszt uzyskania przychodu. W praktyce oznacza to, że nieodliczona dotąd wartość początkowa samochodu pomniejsza przychód ze sprzedaży, co wpływa na obniżenie podstawy opodatkowania.
Wielu przedsiębiorców szuka sposobów na to, by uniknąć konieczności zapłaty podatku od sprzedaży samochodu firmowego. Co do zasady nie ma możliwości uniknięcia wykazania przychodu z działalności przy sprzedaży samochodu firmowego. Istnieją tylko dwie drogi do uniknięcia podatku, choć żadna z nich nie jest szczególnie efektywna.
Aby uniknąć opodatkowania przy sprzedaży samochodu firmowego, można zdecydować się na jego wyprowadzenie z majątku firmy i przekazanie na cele prywatne. Jednak aby sprzedaż takiego pojazdu nie była obciążona podatkiem dochodowym, musi upłynąć co najmniej 6 lat. Termin ten liczy się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu wycofania samochodu z działalności. Dopiero po tym okresie sprzedaż nie generuje przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Wycofanie samochodu firmowego z firmy i przekazanie do majątku prywatnego jest możliwe w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych. Dotyczy to również spółek osobowych transparentnych podatkowo, czyli spółki cywilnej, jawnej i partnerskiej. Przekazanie samochodu firmowego do majątku prywatnego wspólnika nie jest dopuszczalne w przypadku spółek, które są podatnikami CIT.
Innym sposobem na uniknięcie podatku dochodowego jest przekazanie samochodu w formie darowizny członkowi rodziny. W przypadku darowizny na rzecz najbliższej rodziny (np. małżonka, dzieci, rodziców) możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Warunkiem jest zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w odpowiednim terminie. Ważne jest jednak to, że w tym przypadku przedsiębiorca musi faktycznie dokonać nieodpłatnej darowizny samochodu firmowego w rodzinie.
| Samochód nabyty do użytku prywatnego zostanie podarowany bliskiej osobie. Osoba ta sprzeda go po upływie 6 miesięcy. W tej sytuacji nie będzie musiała zapłacić podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego PIT. |
Informacje na temat sposobu rozliczenia sprzedaży samochodu przez osobę prywatną są dostępne na stronie rządowej https://www.podatki.gov.pl/pit/rozliczenie-ze-sprzedazy-rzeczy-ruchomej/
Jak wygląda kwestia sprzedaży samochodu firmowego w kontekście VAT? Jeżeli jesteś czynnym podatnikiem VAT, to od sprzedaży samochodu trzeba odprowadzić podatek VAT. Standardowa stawka to 23% (niezależnie od stopnia odliczenia VAT przy zakupie pojazdu). Jeśli jednak spełnisz konkretne warunki, możesz tego uniknąć.
Obowiązek naliczenia podatku VAT przy sprzedaży samochodu zależy od tego, czy przy jego nabyciu przedsiębiorca miał prawo do odliczenia VAT. Jeśli przy zakupie pojazdu przysługiwało prawo do odliczenia VAT (nawet częściowe), sprzedaż takiego samochodu podlega opodatkowaniu VAT według stawki 23%. Gdy przy nabyciu nie było prawa do odliczenia VAT, a pojazd był wykorzystywany wyłącznie do czynności zwolnionych z VAT, sprzedaż może być zwolniona z VAT.
Sprzedaż samochodu firmowego, od którego przedsiębiorca przy nabyciu odliczył 100% VAT wiąże się z koniecznością naliczenia podatku VAT od transakcji sprzedaży. Oznacza to, że przy sprzedaży takiego pojazdu przedsiębiorca musi zastosować odpowiednią stawkę VAT. Czyli 23%, gdyż samochód był wykorzystywany do działalności opodatkowanej. Ma to wpływ na obowiązek opodatkowania sprzedaży składnika majątku podatkiem VAT.
Sprzedaż samochodu firmowego wykorzystywanego do czynności opodatkowanych w dysponowaniu mieszanym, od którego przedsiębiorca odliczył 50% VAT przy zakupie, również podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Obowiązek naliczenia VAT od transakcji sprzedaży wynika z tego, że samochód służył przedsiębiorcy w działalności. Wykorzystywany był do czynności opodatkowanych oraz podatnik korzystał z prawa do odliczenia VAT (również w wysokości 50%) od wydatków na paliwo i eksploatację pojazdu. Sprzedając samochód przedsiębiorca opodatkowuje sprzedaż pojazdu według stawki 23%, pomimo że nie odliczono pełnej kwoty VAT przy nabyciu.
Nie ma znaczenia czy samochód był użytkowany w działalności w sposób mieszany (50% odliczenia VAT), czy tylko jako firmowy (100% odliczenia VAT). Czy przy nabyciu pojazdu został odliczony podatek VAT.
Może wystąpić sytuacja, w której:
W związku z czym nie miał prawa do odliczenia podatku VAT przy jego nabyciu.
Mimo to sprzedając pojazd wykorzystywany w działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych, przedsiębiorca ma obowiązek opodatkować sprzedaż VAT. W tym wypadku jest rozwiązanie, które daje możliwość uniknięcia opodatkowania sprzedaży samochodu podatkiem VAT. Należy sporządzić oświadczenie o przekazaniu samochodu na potrzeby własne. W kolejnym kroku samochód może zostać sprzedany z majątku prywatnego przedsiębiorcy bez konieczności opodatkowywania transakcji sprzedaży podatkiem VAT.
Potwierdza to interpretacja indywidualna sygn. 0114-KDIP1-3.4012.351.2023.1.JG z dnia 6.07.2023 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Wnioskujący zapytał organ podatkowy o to czy w przypadku sprzedaży pojazdu wycofanego z firmy na cele prywatne i sprzedawanego z majątku prywatnego.
Dyrektor KIS w uzasadnieniu interpretacji potwierdził, że sprzedaż przedmiotowego samochodu osobowego, wycofanego z działalności gospodarczej do majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku ze sprzedażą ww. pojazdu Wnioskodawczyni nie będzie działała w charakterze podatnika, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Także, sprzedaż nie będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ww. ustawy, lecz w ramach zarządu majątkiem osobistym. W związku z tym Wnioskodawczyni uzyskała potwierdzenie, że może dokonać sprzedaży samochodu jedynie na podstawie umowy sprzedaży – bez naliczania podatku VAT.
Gdy przedsiębiorcy przysługiwało w całości lub w części, prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia samochodu, to przekazanie samochodu na cele prywatne podatnika podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Taka transakcja, w rozumieniu przepisów, jest to dostawą towarów. Wynika to (art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Przez dostawę towarów rozumie się także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstw.
W szczególności:
przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników,
jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Podstawą opodatkowania przy przekazaniu samochodu na cele prywatne jest cena nabycia. W sytuacji gdy z tytułu nabycia samochodu przedsiębiorcy przysługiwało w całości lub w części prawo odliczenia podatku VAT, cena nabycia rozumiana jako cena zaktualizowana. Jest to cena na moment dokonania nieodpłatnego przekazania pojazdu. Czyli cena jaką przedsiębiorca uzyskałby sprzedając samochód w dniu nieodpłatnego przekazania samochodu na potrzeby prywatne.
Jeśli wartość zakupu tych części spowodowała trwały wzrost wartości samochodu, to przy przeniesieniu samochodu do majątku prywatnego wystąpi obowiązek opodatkowania podatkiem VAT. Wystąpi to tylko wówczas, gdy dane ulepszenie w momencie wycofania pojazdu z działalności w dalszym ciągu wpływają na podwyższenie jego wartości. Podstawą opodatkowania jest cena nabycia części składowych samochodu ustalona w chwili przeniesienia pojazdu do majątku prywatnego. Częścią składową rzeczy jest wszystko to, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
W przypadku sprzedaży samochodu firmowego poza Unię Europejską, transakcja ta jest traktowana jako eksport towarów. Eksport towarów jest opodatkowany stawką 0% VAT, pod warunkiem posiadania odpowiednich dokumentów potwierdzających wywóz towaru poza terytorium UE. Ważne jest, aby dopełnić wszystkich formalności celnych i posiadać potwierdzenie wywozu, aby móc zastosować stawkę 0%.
Sprzedaż samochodu firmowego osobie prywatnej za gotówkę nie wpływa na obowiązki podatkowe przedsiębiorcy. W tym przypadku po stronie firmy także powstaje przychód. Nie zmieniają się też zasady naliczania podatku VAT. Taką sprzedaż również trzeba wykazać w ewidencji.
Jeżeli zmiana przeznaczenia pojazdu nastąpi w czasie trwania okresu korekty VAT, należy dokonać stosownej korekty. Okres korekty VAT trwa 60 lub 12 miesięcy i jest liczony od dnia zakupu lub importu pojazdu:
Może to oznaczać konieczność dopłacenia podatku VAT lub odzyskania jego części – w zależności od tego, z jakiego odliczenia VAT korzystał przedsiębiorca (100% lub 50%).
Pamiętaj również, że sprzedaż samochodu firmowego (przez firmę) powinna być odpowiednio udokumentowana. Najczęściej wystawia się fakturę VAT, która zawiera wszystkie niezbędne informacje dotyczące transakcji. W przypadku sprzedaży na rzecz osoby prywatnej, również zaleca się wystawienie faktury, aby zachować pełną transparentność. Warunkiem jest aby nabywca nie prowadził działalności gospodarczej. Przychód należy natomiast uwzględnić w Księdze Przychodów i Rozchodów.
Sprzedaż samochodu firmowego wiąże się z szeregiem obowiązków podatkowych, zarówno w zakresie podatku dochodowego, jak i VAT. Sposób rozliczenia zależy od tego, czy pojazd był amortyzowany, czy przysługiwało prawo do odliczenia VAT oraz komu i w jaki sposób jest sprzedawany. W niektórych przypadkach możliwe jest uniknięcie obciążeń podatkowych. Np. poprzez darowiznę w rodzinie lub odpowiednie wycofanie pojazdu z działalności. Aby uniknąć problemów i niejasności, warto skorzystać z pomocy doświadczonego biura rachunkowego przy dokumentowaniu.
