Autor: Gabriela Brzezińska

Podróże służbowe nadal odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu wielu firm, nawet w obliczu dynamicznego rozwoju technologii zdalnej. Co więcej, w wielu przypadkach są one niezbędne do realizacji strategicznych celów biznesowych. Jednakże, pojawia się pytanie: jak rozliczyć delegację pracownika, aby proces ten był zgodny z obowiązującymi przepisami i jednocześnie przejrzysty? Właśnie dlatego przygotowaliśmy kompletny poradnik, który rozwiewa wszelkie wątpliwości i pomaga uniknąć najczęstszych błędów. Dzięki temu, rozliczanie delegacji stanie się prostsze i bardziej efektywne.

Co to jest delegacja pracownika?

Delegacja pracownika to wyjazd służbowy odbywany na polecenie pracodawcy, w celu wykonania obowiązków poza miejscem pracy. Delegacje dzielą się na krajowe i zagraniczne. Pracodawca jest zobowiązany do:

• Pokrycia kosztów podróży.
• Zapewnienia diet.
• Pokrycia kosztów zakwaterowania oraz innych wydatków służbowych.

Warunki wypłacania pracownikom należności z tytułu podróży służbowej w kraju i za granicą można ustalić w:

• układzie zbiorowym pracy
• regulaminie wynagradzania
• umowie o pracę.

Jeżeli twoja firma nie jest objęta układem zbiorowym pracy lub nie masz obowiązku ustalenia regulaminu wynagradzania, warunki te mogą się znaleźć w umowie o pracę.

Jeżeli twoja firma nie ma własnych regulacji w tym zakresie, stosuj przepisy rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 25 października 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Jakie są koszty delegacji pracownika – podróży służbowej?

Koszty delegacji obejmują różne elementy, które są niezbędne do pokrycia wydatków związanych z podróżą służbową. Przede wszystkim, kluczowym składnikiem są diety, które mają na celu pokrycie kosztów wyżywienia pracownika. Co więcej, koszty transportu, takie jak bilety komunikacyjne czy kilometrówka za użycie prywatnego pojazdu, również wchodzą w skład rozliczenia.

Dodatkowo, w przypadku dłuższych wyjazdów istotnym wydatkiem jest zakwaterowanie, obejmujące noclegi w hotelach lub innych miejscach. Oprócz tego, zwrotowi podlegają także inne koszty związane z podróżą, o ile były niezbędne i zostały odpowiednio udokumentowane. Na przykład, mogą to być opłaty za bagaż, przejazd drogami płatnymi i autostradami, postój w strefie płatnego parkowania, bilety parkingowe czy wejściówki na wydarzenia branżowe.

Warto pamiętać, że każdy z tych wydatków musi być potwierdzony odpowiednimi dokumentami, takimi jak rachunki czy faktury. Dzięki temu, wszystkie koszty zostaną prawidłowo uwzględnione w rozliczeniu.

Przygotowanie dokumentacji

Podstawowym dokumentem jest polecenie wyjazdu, które zawiera:

• Cel podróży.
• Miejsce i czas trwania delegacji.
• Środki transportu.

Pracodawca i pracownik powinni zachować kopię tego dokumentu. Dokumenty mogą być przygotowane w formie papierowej i elektronicznej.

Gromadzenie rachunków

Podczas delegacji pracownik powinien regularnie zbierać wszystkie rachunki, faktury oraz bilety, ponieważ to one stanowią podstawę do zwrotu kosztów. Co więcej, brak tych dokumentów może skutkować odmową ich refundacji, co może wprowadzić niepotrzebne komplikacje. Na szczęście, dokumenty mogą być gromadzone zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, co ułatwia ich przechowywanie i przekazanie do pracodawcy. Dlatego też, warto upewnić się, że każdy wydatek związany z delegacją jest odpowiednio udokumentowany.

Rozliczenie delegacji służbowej krajowej

Stawki diet delegacji krajowych w latach 2024 i 2025 pozostają na poziomie 50 zł za pełną dobę. Oznacza to, że pracownik otrzymuje tę kwotę, jeśli jego delegacja trwa minimum 12 godzin. Co więcej, w przypadku krótszych delegacji, dieta jest obliczana proporcjonalnie, zgodnie z zasadami określonymi w przepisach. Dlatego też, znajomość aktualnych stawek i reguł ich stosowania jest kluczowa dla prawidłowego rozliczenia delegacji. Warto dodać, że stawka ta obejmuje podstawowe potrzeby pracownika, takie jak wyżywienie i drobne wydatki, co czyni ją niezmiennie ważnym elementem delegacyjnych rozliczeń.

Dieta ulega zmniejszeniu w przypadku, gdy pracownik miał zapewnione posiłki. W zależności od tego, jaki posiłek zagwarantowano, dieta zostaje pomniejszona:

• Śniadanie: -25%.
• Obiad: -50%.
• Kolacja: -25%.

Jeżeli cała podróż trwa nie dłużej niż dobę, mamy trzy możliwości:

 1. krótsza niż 8 godzin – dieta nie przysługuje,

 2. trwająca 8-12 godzin – przysługuje 50% stawki,

 3. podróż trwająca ponad 12 godzin – przysługuje 100% diety.

Jeśli podróż trwa dłużej niż dobę, pracownik otrzymuje 100% diety za każdą pełną dobę. W przypadku niepełnej, ale rozpoczętej kolejnej doby, przysługuje 50% diety (do 8 godzin) lub 100% diety (powyżej 8 godzin).

Zwrot kosztów za noclegi

Za nocleg w hotelu pracodawca zwraca pracownikowi poniesioną opłatę, pod warunkiem, że została ona potwierdzona fakturą. Co więcej, istotne jest, aby pamiętać, że kwota za jedną noc nie może przekroczyć dwudziestokrotności diety, czyli maksymalnie 900 zł. Natomiast, jeśli pracownik nie otrzymał zapewnienia noclegu od pracodawcy, a dodatkowo nie przedstawił rachunku za nocleg, należy mu się ryczałt w wysokości 150% diety. W rezultacie ryczałt ten stanowi rekompensatę za brak dokumentacji noclegu.

Zwrot kosztów transportu

Pracownik wyruszający w delegację krajową może liczyć na zwrot kosztów związanych z przejazdami, jednak nie dotyczy to sytuacji, gdy pracodawca zapewnia bezpłatny transport. Co więcej, jeśli podróż trwa minimum 10 dni, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu również w dniu wolnym od pracy. Jak wyglądają szczegółowe stawki?

Przede wszystkim, obowiązuje ryczałt w wysokości 20% diety za każdą rozpoczętą dobę podróży służbowej, co daje 9,00 zł. Ponadto, to pracodawca decyduje, z jakiego środka transportu pracownik będzie korzystał. Jeżeli jednak pracownik chciałby podróżować własnym samochodem osobowym, motocyklem lub innym pojazdem, ma taką możliwość – musi jednak złożyć wniosek i uzyskać zgodę pracodawcy.

W rezultacie, w przypadku korzystania z pojazdu niebędącego własnością pracodawcy, zwrot kosztów przejazdu następuje na podstawie obliczenia iloczynu przejechanych kilometrów i stawki za kilometr przebiegu. Dodatkowo, warto podkreślić, że maksymalne stawki za kilometr wynoszą:

Samochód osobowy: 0,89 zł (pojemność skokowa silnika do 900 cm3) lub 1,15 zł (pojemność skokowa silnika powyżej 900 cm3),

Motocykl: 0,69 zł/km.

Motorower: 0,42 zł/km.

Ostatecznie, wszystkie koszty muszą być odpowiednio udokumentowane, aby zostały zaakceptowane do zwrotu.

 Rozliczenie delegacji służbowej zagranicznej

Stawki diet delegacji zagranicznych

Przy obliczaniu diet w delegacjach zagranicznych obowiązują jasno określone zasady, które pomagają ustalić należne kwoty. Przede wszystkim, za każdą pełną dobę podróży pracownikowi przysługuje dieta zagraniczna w pełnej wysokości. Z kolei, w przypadku niepełnej doby stosuje się następujące reguły:

• Do 8 godzin – przysługuje 1/3 diety.
• Od 8 do 12 godzin – przysługuje 1/2 diety.
• Powyżej 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości.

Co więcej, jeśli pracownik otrzymuje za granicą bezpłatne całodzienne wyżywienie lub gdy posiłki są wliczone w cenę zakwaterowania, przysługuje mu jedynie 25% diety. Natomiast, w przypadku częściowego wyżywienia, od dobowej stawki diety zagranicznej należy odjąć:

• Śniadanie – 15% diety,
• Obiad – 30% diety,
• Kolację – 30% diety,
• Inne wydatki – 25% diety.

Ważne jest także, że jeśli pracownik otrzymuje za granicą pieniądze na posiłki, dieta zagraniczna nie przysługuje, o ile otrzymany ekwiwalent jest równy ustawowej wysokości diety.

Dodatkowo, w sytuacji, gdy pracownik podczas podróży służbowej trafia do szpitala, przysługuje mu nadal 25% diety za każdy dzień hospitalizacji. Co istotne, należy mu także zwrócić udokumentowane koszty leczenia, w tym wydatki na leki, pod warunkiem, że były one niezbędne. Dzięki takim zasadom, rozliczanie diet staje się bardziej przejrzyste i zgodne z obowiązującymi przepisami.

Wysokość diety w podróży zagranicznej zależy od państwa, do którego jedzie pracownik. Przykładowe kraje:

• Niemcy: 55 euro
• Francja: 56 euro
• Wielka Brytania: 50 funtów
• USA: 60 dolarów

W przypadku podróży zagranicznych należy uwzględnić czas spędzony w każdym kraju i zastosować proporcje.

Więcej informacji i aktualne stawki dla poszczególnych krajów znajdziesz również na stronie rządowej Wydatki związane z podróżami służbowymi przedsiębiorcy i pracownika

Waluta rozliczania delegacji zagranicznej

Rozliczenia diet za wyjazd zagraniczny mogą być dokonane w różny sposób, w zależności od preferencji pracownika lub pracodawcy. Na przykład, możliwe jest rozliczenie w walucie kraju, do którego odbywała się podróż, co bywa najbardziej intuicyjne. Alternatywnie, można zastosować walutę wymienialną, taką jak euro czy dolar, co jest szczególnie przydatne przy delegacjach obejmujących kilka państw. Oczywiście, rozliczenie może również odbyć się w walucie polskiej, po przeliczeniu według odpowiedniego kursu.

Co więcej, niezwykle ważne jest, aby zwrot należności nastąpił w terminie 14 dni od zakończenia podróży. W przeciwnym razie, pracodawca może narazić się na zarzut opóźnienia w wypełnieniu swoich obowiązków. Dlatego też, warto zadbać o terminowe i prawidłowe rozliczenie wszystkich diet.

Kurs rozliczania delegacji zagranicznej

Diety zagraniczne powinny być przeliczone na walutę polską zgodnie ze średnim kursem Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień rozliczenia delegacji. Co więcej, w przypadku wcześniejszej wypłaty zaliczki z tytułu podróży służbowej, która następuje przed wyjazdem pracownika, zaliczka powinna zostać wypłacona w walucie kraju podróży. W takiej sytuacji, do przeliczeń stosuje się kurs NBP obowiązujący w dniu wypłaty zaliczki.

Jednakże, istnieje również możliwość wypłacenia zaliczki w walucie polskiej. Warto pamiętać, że taka forma wymaga zgody pracownika, ponieważ kursy wymiany mogą wpłynąć na rzeczywistą wysokość należności. Ostatecznie, zarówno wybór waluty, jak i terminowe rozliczenie są kluczowe dla sprawnego przebiegu rozliczenia delegacji.

Koszty leczenia w podróży zagranicznej

Jeśli zaś pracownik zachoruje w trakcie zagranicznej podróży, masz obowiązek zwrócić mu koszty leczenia za granicą, pod warunkiem, że są one udokumentowane oraz że ich poniesienie było niezbędne. Jednakże pracownik nie może domagać się zwrotu kosztów, na przykład za leki, których nabycie za granicą nie było konieczne. Co więcej, nie może także wystąpić o zwrot kosztów zabiegów chirurgii plastycznej i kosmetycznych ani nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych lub okularów.

Pracownikowi w trakcie zagranicznej podróży przysługują zwroty kosztów leczenia za granicą, pod warunkiem, że:

• Koszty te są należycie udokumentowane, np. fakturą, rachunkiem lub zaświadczeniem lekarskim.
• Ich poniesienie było niezbędne, co oznacza, że dotyczą sytuacji wymagających pilnej interwencji medycznej.

Przykłady kosztów podlegających zwrotowi:

• Wizyty u lekarza.
• Zakup leków przepisanych przez lekarza.
• Koszty hospitalizacji w nagłych przypadkach.

Koszty, które nie podlegają zwrotowi:

• Leki nabyte bez uzasadnienia konieczności ich zakupu.
• Zabiegi chirurgii plastycznej i kosmetycznej.
• Zakup protez ortopedycznych, dentystycznych czy okularów.

Wnioski

Dzięki znajomości zasad rozliczania kosztów leczenia i diet w trakcie delegacji zagranicznej, pracodawca może prawidłowo zwrócić pracownikowi poniesione wydatki. Co więcej, kluczowe jest, aby wszystkie koszty były uzasadnione i właściwie udokumentowane, co zapewnia ich zgodność z przepisami. Jeśli jednak pojawią się jakiekolwiek wątpliwości, warto skorzystać z pomocy biura rachunkowego, które specjalizuje się w tego typu rozliczeniach. Alternatywnie, pomocne może być skonsultowanie się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy, który rozwieje wszelkie niejasności. Dzięki temu proces rozliczeń będzie przebiegał sprawnie i bez ryzyka popełnienia błędów.

Najczęstsze błędy w rozliczaniu delegacji

Popełnianie błędów wynika z niedopełnienia obowiązków dokumentacyjnych i nieprawidłowych obliczeń. Na przykład, brak rachunków lub faktur często skutkuje odrzuceniem części zgłoszonych kosztów. Co więcej, nieprawidłowe obliczenia diet, takie jak pominięcie proporcjonalnych odliczeń za zapewnione posiłki, mogą prowadzić do błędów finansowych. Dodatkowo, zdarza się, że pracownicy uwzględniają wydatki niezwiązane z delegacją, co jest niezgodne z przepisami. Ostatecznie, przekroczenie terminów składania dokumentów również utrudnia proces rozliczania.

Aby uniknąć tych problemów, warto korzystać z dostępnych narzędzi, takich jak kalkulatory delegacji, które automatyzują obliczenia. Co więcej, rozliczenie można zlecić profesjonalistom, co zapewni zgodność z przepisami i oszczędzi czas. W ten sposób, proces delegacji stanie się bardziej przejrzysty i efektywny.

Wzory dokumentów do rozliczania delegacji

Polecenie wyjazdu służbowego i rachunek kosztów podróży – formularz w formacie DOC zawiera dane dotyczące celu, miejsca i czasu delegacji. – pobierz >>

Podstawa prawna

Rozliczanie delegacji pracowników regulują:

Kodeks pracy (art. 77(5)) – obowiązek pokrycia kosztów podróży i wypłaty diet.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności z tytułu podróży służbowej (Dz.U. 2013 poz. 167).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych – określa zasady opodatkowania diet.

Aktualne przepisy można sprawdzić na ISAP.

Korzyści z outsourcingu rozliczeń delegacji

Jeśli delegacje są częstym elementem w Twojej firmie, warto rozważyć powierzenie ich rozliczania zewnętrznemu biuru rachunkowemu. To pozwala uniknąć błędów i oszczędzić czas.

Podsumowanie

Jak rozliczyć delegację pracownika w 2025 roku? Proces ten wymaga dokładnego przygotowania dokumentacji, znajomości obowiązujących stawek diet oraz starannych obliczeń. Co więcej, aby cały proces przebiegał sprawnie i zgodnie z przepisami, warto korzystać z dostępnych narzędzi, takich jak kalkulatory diet i gotowe wzory dokumentów. Dzięki nim unikniesz błędów i przyspieszysz realizację formalności. Jeśli jednak obawiasz się trudności lub masz wątpliwości, skorzystanie z usług biura rachunkowego może być najlepszym rozwiązaniem. W ten sposób zapewnisz sobie zgodność z przepisami oraz oszczędzisz czas i nerwy.