Zaloguj się do
– jak założyć spółkę –
Dużym zainteresowaniem przedsiębiorców cieszy się rozwiązanie polegające na przekształceniu dotychczas prowadzonej jednoosobowo działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Prowadzenia w tej formie przedsiębiorstwa, ma swoje zalety, wśród nich brak osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki (z wyjątkiem sytuacji, którą reguluje przepis art. 299 k.s.h.), a także po spełnieniu warunków możliwość opodatkowania CIT 9%.
Rozwiązanie to oprócz niewątpliwych zalet, ma jednak swoje ograniczenia.
Dochód spółki podlega opodatkowaniu stawką 19% CIT.
Możliwe jest również opodatkowanie dochodów spółki stawką 9%, jeśli osiąga ona przychody poniżej 2.000.000 euro (mały podatnik).
Z obniżonej stawki nie mogą jednak korzystać spółki powstałe w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności lub spółki transparentnej podatkowo, a także jeżeli do takiej spółki wniesiono na poczet kapitału uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro (w roku w którym podatnik został utworzony lub w roku następnym) – prawo do stosowania stawki 9% powstaje w drugim z kolei roku po utworzeniu podatnika.
Udziałowiec sp. z o.o. nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne i składce zdrowotnej, chyba że spółka z o.o. jest jednoosobowa; w takim wypadku składka zdrowotna jest zryczałtowana.
Należy też pamiętać, że wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. płaci składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, więc nie tylko będzie musiał płacić składkę zdrowotną na nowych zasadach, ale też nie odliczy jej od podatku.
Minusem prowadzenia działalności w formie spółki z o.o. są ponadto ograniczenia dotyczące dysponowania firmowymi środkami oraz obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, co oznacza wyższe koszty.
W niektórych przypadkach przekształcenie działalności w sp. z o.o. może być ekonomicznie uzasadnione, lecz w większości raczej tak nie będzie.
W spółce z o.o. mamy bowiem do czynienia z podwójnym opodatkowaniem dochodu, raz na poziomie spółki (9 proc. lub 19 proc. CIT), a drugi raz na poziomie wspólników (19 proc. od dywidend).
Wypłata dywidendy ze spółki z o.o. podlega podwójnemu opodatkowaniu wg stawki 19%.
Podwójne opodatkowanie oznacza, że spółka płaci podatek z osiągniętego dochodu – podatek CIT 19% lub 9%, a nie z dochodów osiąganych przez wspólników.
Gdy właściciele spółki wypłacą sobie zysk w formie dywidendy dopiero po odjęciu podatku CIT. Po wypłacie dywidendy powstaje drugi podatek, PIT wspólnika.
Płatnikiem PIT od dywidendy jest spółka. Spółka potrąci, pobierze i wpłaci do organu skarbowego zryczałtowany podatek od kwoty dywidendy do wypłaty. Podatek od dywidend jest potrącany z wypłacanej dywidendy przez spółkę przyznającą dywidendę, która w tym przypadku pełni rolę płatnika.
W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym spółka ma obowiązek wykazać wysokość pobranego w ciągu roku podatku na formularzu PIT-8AR.
Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, możliwa jest wypłata udziałowcowi będącemu jednocześnie członkiem zarządu wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu. Wynagrodzenie to stanowi dla spółki koszt uzyskania przychodu.
Obecnie członek zarządu pełniący funkcję na podstawie uchwały o powołaniu nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Polski Ład zmienił te zasady. Wynagrodzenia na podstawie uchwały będą objęte składką zdrowotną w wysokości 9% .
Wynagrodzenie z tytułu uchwały opodatkowane jest wg skali podatkowej, a więc jeśli przekroczy 120.000 zł w ciągu roku, nadwyżka będzie opodatkowana stawką 32%.
Skala podatkowa od 2024r.
| Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
| ponad | do | |
| 120.000 | 12% minus kwota zmniejszająca 3600 zł | |
| 120.000 | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł | |
| 1.000.000 | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł minus kwota zmniejszająca podatek plus dodatkowe 4% od nadwyżki ponad 1 mln zł podstawy (danina solidarnościowa) | |
Ryczałt ewidencjonowany, zasady ogólne a sp. z o.o.
Ta forma opodatkowania byłaby nieopłacalna kiedy w działalności gospodarczej są wysokie koszty, a także dla podatników, którzy planują pozostawienie środków w spółce na dalszy rozwój działalności, np. zakup środków trwałych.
W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej i rozliczania jej na zasadach ogólnych (kpir) dochód byłby opodatkowany podatkiem dochodowym wg stawki 19% – podatek linowy lub wg skali (12% → 32%) oraz składką zdrowotną 4,9% (lub 9%).
W spółce z o.o. zysk zostawiony w spółce podlega opodatkowaniu wyłącznie stawką 9%, jeśli spółka jest małym podatnikiem, lub stawką 19%.
Możliwe jest również rozwiązanie, w którym działalność zostanie przeniesiona do spółki z o.o., a udziałowiec będzie prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem, świadcząc usługi na rzecz spółki. Rozwiązanie to jest opłacalne w przypadku, gdy działalność wiąże się z ponoszeniem kosztów w spółce, przez co opodatkowanie całej działalności ryczałtem byłoby nieopłacalne.
Przykład I
Przedstawiamy szacunkowe wyliczenia
Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych.
Osiąga przychody roczne w wysokości 5.000.000 zł
Ponosi koszty w wysokości 4.500.000 zł,
Dochód podatnika wynosi 500.000 zł.
W przypadku opodatkowania podatkiem liniowym
Podatek PIT 19% do zapłaty PIT 95.000 zł
Składka zdrowotna 4,9% 24.500 zł
Razem obciążenia roczne: 119.500 zł
W przypadku opodatkowania podatkiem wg skali
Podatek PIT 32% wg skali do zapłaty PIT 132.400 zł
Składka zdrowotna 9% 45.000 zł
Razem obciążenia roczne 177.400 zł
Opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym:
PPE wg stawki 5,5% od przychodu 275.000 zł
Zryczałtowana składka zdrowotna ok. 11.000 zł
Razem obciążenia roczne 286.000 zł
W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki z o.o., przedsiębiorca mógłby świadczyć na rzecz tej spółki np. usługi polegające na organizacji zaopatrzenia, negocjowaniu umów, weryfikacji dostawców – opodatkowane stawką 8,5% w wysokości 500.000 zł rocznie.
Wariant I
Spółka zapłaciłaby 9% CIT od 500.000 zł (5.000.000 – 4.500.000) zł, tj. 45.000 zł
Jako udziałowiec spółki zapłaciłby 42.500 zł ryczałtu oraz ok. 11.000 zł składki zdrowotnej.
Razem obciążenia roczne 98.500 zł
Wariant II
Spółka zapłaciłaby 19% CIT od 500.000 zł (5.000.000 – 4.500.000) zł, tj. 95.000 zł
Jako udziałowiec spółki zapłaciłby 42.500 zł ryczałtu oraz ok. 11.000 zł składki zdrowotnej.
Razem obciążenia roczne 148.500 zł
Przykład II
Przedstawiamy szacunkowe wyliczenia
Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług programowania
Osiąga przychody roczne w wysokości 240.000 zł
Ponosi koszty w wysokości 40.000 zł,
Dochód podatnika wynosi 200.000 zł.
W przypadku opodatkowania podatkiem liniowym
Podatek PIT 19% do zapłaty PIT 38.000 zł
Składka zdrowotna 4,9% 9.800 zł
Razem obciążenia roczne: 47.800 zł
W przypadku opodatkowania podatkiem wg skali
Podatek PIT 32% wg skali do zapłaty PIT 40.900 zł
Składka zdrowotna 9% 18.000 zł
Razem obciążenia roczne 58.900 zł
Opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym:
PPE wg stawki 12% od przychodu 28.000 zł
Zryczałtowana składka zdrowotna ok. 6.300 zł
Razem obciążenia roczne 34.000 zł
W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki z o.o., przedsiębiorca mógłby świadczyć na rzecz tej spółki np. usługi polegające na negocjowaniu umów, reklamie itp. usługi – opodatkowane stawką 8,5% w wysokości 180.000 zł rocznie.
Wariant I
Spółka zapłaciłaby 9% CIT od 60.000 zł (240.000 – 180.000) zł, tj. 5.400 zł
Jako udziałowiec spółki zapłaciłby 15.300 zł ryczałtu oraz ok. 11.000 zł składki zdrowotnej.
Razem obciążenia roczne 31.700 zł
Wariant II
Spółka zapłaciłaby 19% CIT od 60.000 zł (240.000 – 180.000) zł, tj. 11.400 zł
Jako udziałowiec spółki zapłaciłby 15.300 zł ryczałtu oraz ok. 11.000 zł składki zdrowotnej.
Razem obciążenia roczne 37.700 zł
Zamiast wypłacić dywidendę opodatkowaną stawką 19%, która nie jest dla spółki kosztem, możliwa jest wypłata wynagrodzenia pomniejszającego dochód spółki oraz opodatkowana niższą stawką po stronie udziałowca.
Świadcząc usługi na rzecz spółki będącej podmiotem powiązanym, należy pamiętać, że ustalone warunki, w szczególności wynagrodzenie, muszą mieć charakter rynkowy. W przeciwnym wypadku organ może dokonać szacowania dochodu stronie, która go zaniżyła (np. po stronie spółki, jeśli ustalone wynagrodzenie stanowiące koszt uzyskania przychodu będzie zbyt wysokie – art. 11c ust. 2 ustawy CIT). W takim wypadku istnieje ryzyko wymierzenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 10% zaniżenia podstawy opodatkowania (art. 58a § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej). W przypadku przekroczenia ustawowych progów, mogą powstać dodatkowe obowiązki dokumentacyjne w zakresie cen transferowych.
Po wejściu w życie Polskiego Ładu wynagrodzenie z tytułu takich usług będzie mogło być całkowicie wyłączone z kosztów uzyskania przychodów jako ukryta dywidenda, jeśli przekroczy zysk brutto spółki.
Przepisy podatkowe przewidują wyłączenie z kosztów uzyskania spółki tzw. ukrytej dywidendy, tj. wynagrodzenia wypłacone podmiotowi powiązanemu, jeżeli:
1. wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku lub
2. racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść niższe koszty w przypadku wykonania porównywalnego świadczenia przez podmiot niepowiązany z podatnikiem, lub
3. koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika (akcjonariusza) lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem (akcjonariuszem) przed utworzeniem podatnika.
Zasad określonych w pkt 2 i 3 nie stosuje się w przypadku, gdy suma poniesionych w roku podatkowym przez podatnika kosztów stanowiących ukrytą dywidendę na podstawie tych przepisów, jest niższa niż kwota zysku brutto w rozumieniu przepisów o rachunkowości, uzyskanego w roku obrotowym, w którym koszty te zostały uwzględnione w wyniku finansowym podatnika.
Przykład
Spółka z o.o. osiągnęła zysk brutto w wysokości 50.000 zł oraz poniosła wydatki z tytułu najmu powierzchni biurowej (stanowiącej składnik majątku prywatnego udziałowca jeszcze przed utworzeniem spółki) w wysokości 80.000 zł. Ponieważ wydatek z tego tytułu przekracza zysk spółki, zostanie wyłączony z kosztów uzyskania przychodów.
Regulacje dotyczące ukrytej dywidendy obowiązywać mają od 1 stycznia 2023 r.
Jeżeli spółka nie zatrudnia pracowników ani zleceniobiorców, a usługi są świadczone przez udziałowca bez wynagrodzenia otrzymywanego od spółki, po stronie spółki może powstać przychód z nieodpłatnych świadczeń w wysokości ich wartości rynkowej.
Reasumując, spółka z o.o. może być formą zoptymalizowania obciążeń podatkowych, a także umożliwiać ograniczenie ryzyka związanego z prowadzoną działalnością, m.in. poprzez brak, co do zasady, możliwości egzekwowania długów spółki z majątku prywatnego udziałowca. Na uwadze trzeba mieć jednak projektowane regulacje dotyczące ukrytej dywidendy.
Przewodnik zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej – bezpłatny e-book
