Zaloguj się do
Ustawa o PPK – czyli pracowniczych planów kapitałowych. weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Określa ona zasady funkcjonowania Pracowniczych Planów Kapitałowych. Zgodnie z jej przepisami, Pracownicze Plany Kapitałowe są wprowadzane stopniowo. Podstawą w tym zakresie jest liczba zatrudnionych osób. Każdy pracodawca jest zobowiązany do założenia PPK dla swoich pracowników w ściśle określonych terminach.
Zgodnie z harmonogramem dostępnym w ustawie, PPK były lub będą wprowadzane w następujących terminach:
Pracodawca ma obowiązek zawrzeć umowy o prowadzenie PPK do 10. dnia miesiąca, po upływie 3 miesięcy od terminów wskazanych wyżej. Oznacza to, że terminami granicznymi na zawarcie takich umów były lub będą:
Mikrofirmy zatrudniające do 9 pracowników mogą zwolnić się z obowiązku tworzenia PPK w przypadku, gdy wszystkie osoby zatrudnione w danym podmiocie złożą deklarację rezygnacji z wpłat do PPK.
Czy Pracownicze Plany Kapitałowe są obowiązkowe dla pracowników?
Co do zasady, do PPK będą zapisywani wszyscy pracownicy w wieku od 18 do 55 lat. Każdy z nich będzie mógł jednak złożyć oświadczenie, że rezygnuje z dokonywania wpłat na PPK. W innym przypadku zostanie on zapisany tam automatycznie. Takie oświadczenie musi mieć formę pisemną. Podlega ono co 4 lata odnowieniu. Jeśli po upływie tego okresu oświadczenie to nie zostanie ponownie złożone, to pracodawca zapisuje taką osobę zatrudnioną do oszczędzania w ramach PPK w wybranej wcześniej instytucji finansowej.
Pracownicy w wieku od 55-70 lat również będą mogli przystąpić do PPK. W tym celu powinni wyrazić na to oddzielną zgodę. Osoby w wieku powyżej 70 lat nie będą miały możliwości przystąpienia do PPK.
Kary za niewprowadzenie PPK
Jeśli dany pracodawca nie będzie odprowadzał składek do PPK, będzie mu groziła kara. Zgodnie z zapisami w ustawie o PPK wyniesie ona od 1 000 do nawet 1 000 000 złotych. Działania pracodawców w tym zakresie będą kontrolowane za pośrednictwem Państwowej Inspekcji Pracy.
Moment stosowania PPK uzależniony jest od ich stanu zatrudnienia w firmie na określony dzień.
Pierwszym krokiem będzie ustalenie stanu zatrudnienia w firmie na określony dzień, tj. 30 czerwca 2019 r., lub 31 grudnia 2019 r.
W rozumieniu ustawy o PPK pojęcie osoby zatrudnionej różni się od pojęcia pracownika w rozumieniu Kodeksu pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320). W wyliczeniach należy uwzględniać osoby, które zostały wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK. Przez osoby zatrudnione rozumie się osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym ze wskazanych w nim tytułów w RP w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.) będące:
a) pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy, z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o których mowa w art. 11b ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1821), oraz młodocianych w rozumieniu 190 § 1 Kodeksu pracy,
b) osobami fizycznymi wykonującymi pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia, o których mowa w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą (Dz. U. z 1976 r. nr 3, poz. 19 ze zm.),
c) członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych,
d) osobami fizycznymi, które ukończyły 18. rok życia, wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z 750 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
e) członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tych funkcji,
f) osobami wskazanymi w punktach a)-d), przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
Na wdrożenie PPK przygotować trzeba w szczególności dział kadr. Pracodawca przygotowując się do wdrożenia PPK w firmie, powinien wybrać zespół i działy uczestniczące w tym procesie oraz rozpisać harmonogram poszczególnych prac. To na pracownikach tych działów spoczywać będą dodatkowe obowiązki związane z obsługą PPK, w tym przygotowanie raportów i zestawień. Pracodawca powinien również zastanowić się nad zorganizowaniem, nabyciem narzędzi informatycznych do ewidencjonowania, analizy, rozliczania składek i wynagrodzeń. Służą do tego programy kadrowe wraz z modułami zarządczymi, dzięki którym użytkownik jest w stanie zarządzać całym procesem obsługi PPK.
Należy wziąć pod uwagę, że przystąpienie do systemu PPK generować będzie dodatkowe wydatki.
Podstawowa miesięczna wpłata do PPK za osoby zatrudnione (finansowana przez pracodawcę) ustalona została na poziomie 1,5% wynagrodzenia brutto.
Jednym z najważniejszych działań jest wybór instytucji zarządzającej, która będzie gromadziła i inwestowała środki finansowe oszczędzane na rachunkach uczestników PPK.
Wyboru dokonać należy w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą w tym podmiocie zatrudniającym. Jeżeli w podmiocie zatrudniającym nie działa zakładowa organizacja związkowa, podmiot zatrudniający wybiera instytucję finansową, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK, w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych wyłonioną w trybie przyjętym w danym podmiocie zatrudniającym.
W przypadku gdy na miesiąc przed upływem terminu, w którym podmiot zatrudniający zobowiązany jest do zawarcia umowy o zarządzanie PPK, nie zostanie osiągnięte porozumienie, pracodawca samodzielnie wybiera instytucję finansową, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK.
Ustawa o PPK wskazuje kryteria, którymi należy się kierować przy wyborze instytucji. Dokonać tego należy w szczególności na podstawie oceny proponowanych przez instytucje finansowe warunków zarządzania środkami gromadzonymi w PPK, ich efektywności w zarządzaniu aktywami oraz posiadanego przez nie doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi lub funduszami emerytalnymi. Pod uwagę należy także brać najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych.
Wybierać można spośród instytucji, które Komisja Nadzoru Finansowego dopuściła do prowadzenia PPK. Obecnie jest ich 20, a lista dostępna jest pod adresem: www.mojeppk.pl/lista-instytucji-finansowych.html.
Po wyborze instytucji trzeba zawrzeć z nią umowę o zarządzanie PPK. Umowa taka określa w szczególności:
W dalszym etapie trzeba podpisać umowę o prowadzenie PPK. Jest to umowa, którą pracodawca zawiera w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych. Po zawarciu tych umów staną się oni uczestnikami PPK.
PPK nie musi wdrażać mikro przedsiębiorca, jeżeli wszystkie zatrudnione w firmie osoby złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Jako mikro przedsiębiorcę traktuje się tutaj przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 Prawa przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.). Chodzi tu o przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
PPK nie musi też wdrażać osoba fizyczna, która zatrudnia w zakresie niezwiązanym z jej działalnością gospodarczą, osobę fizyczną, w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tej osoby. Chodzi tu np. o przypadki zatrudnienia niani dla dziecka, opiekuna dla osoby starszej czy osoby pomagającej w prowadzeniu domu.
Przepisy dotyczące PPK nie znajdują zastosowania również w odniesieniu do podmiotów zatrudniających, jeżeli w swoich firmach prowadzą pracownicze programy emerytalne (PPE) i odprowadzają z tego tytułu składki. Z tym, że to zwolnienie jest możliwe, o ile spełnione są określone kryteria.
Proces wdrażania PPK Etap I Ustalenie stanu zatrudnienia na określony dzień Etap II Zaplanowanie budżetu Etap III Przygotowanie systemu kadrowo-płacowego Etap IV Ustalenie zasad współpracy z reprezentacją pracowników Etap V Podpisanie umowy z instytucja zarządzającą Etap VI Zgłoszenie osób zatrudnionych Etap VII Odprowadzanie wpłat na rachunki PPK osób zatrudnionych |
Rachunek PPK osoby zatrudnionej zasilany jest z trzech źródeł. Wpłaty dokonywane są przez:
dla pracowników, których łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 120% aktualnego minimalnego wynagrodzenia wpłata może zostać obniżona do 0,5% wynagrodzenia brutto
Podstawowa wpłata osoby zatrudnionej ustalona została na poziomie 2% wynagrodzenia brutto. Poza tym, w przypadku osób, których wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia (w 2020 r. jest to kwota 3.120 zł, tj. 2.600 zł × 120%) wpłata podstawowa może zostać obniżona nawet do 0,5% wynagrodzenia. Decyzję w zakresie obniżenia wpłaty podejmuje samodzielnie osoba zatrudniona.
Uczestnik PPK może też zadeklarować wpłatę dodatkową w wysokości do 2% wynagrodzenia brutto. Jej konkretną wysokość samodzielnie określa w deklaracji składanej pracodawcy.
Wpłata podstawowa finansowana przez pracodawcę wynosi 1,5% wynagrodzenia brutto pracownika. W tym przypadku nie ma znaczenia, ile on zarabia – pracodawca nie ma możliwości jej obniżenia ze względu na niskie dochody pracownika, tak jak to jest przy wpłatach finansowanych przez pracownika.
Podmiot zatrudniający może zadeklarować w umowie o zarządzanie PPK dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5% wynagrodzenia brutto.
Maksymalny limit wpłat i dopłat możliwych do dokonania na wszystkie rachunki PPK uczestnika PPK w danym roku kalendarzowym ustalono na poziomie równowartości w złotych kwoty 50.000 dolarów amerykańskich, według średniego kursu dolara amerykańskiego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień 31 grudnia roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy. Po przekroczeniu tego limitu nie należy dokonywać dalszych wpłat na rachunek uczestnika PPK.
Firma zatrudniająca oblicza wpłaty na rachunek uczestników pracowniczych planów kapitałowych finansowane przez siebie w terminie wypłaty wynagrodzenia, a faktycznie dokonuje ich zapłaty do wybranej instytucji finansowej w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone.
Wpłaty finansowane przez pracodawcę (zarówno podstawowe, jak i dodatkowe) stanowią dla uczestnika PPK przychód ze stosunku pracy. Tak wynika z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.). Z tego względu należy od nich naliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zaliczka na podatek dochodowy jest potrącana z wynagrodzenia pracownika. Przychód podatkowy uczestnika z tytułu wpłat dokonanych do PPK finansowanych przez pracodawcę powstaje w momencie przekazania tych wpłat na rachunek PPK.
Od 1 stycznia 2020 r. stawka podatku stosowana przez pracodawcę będącego płatnikiem pdof przy obliczaniu zaliczki na podatek wynosi w I progu 17% i po jego przekroczeniu 32%. Jednak dla osób do 26. roku życia ustawodawca przewidział w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof zwolnienie od podatku dochodowego. Zwolnienie z PIT obejmuje przychody uzyskane przez takie osoby ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia do wysokości 85.528 zł w roku podatkowym. Młodemu podatnikowi, który osiągnie przychody wymienione we wskazanym przepisie w wysokości nieprzekraczającej wynikającego z niego limitu, płatnik pdof nie będzie pobierał zaliczek na pdof. Ponieważ wpłaty do PPK finansowane przez podmiot zatrudniający stanowią przychody ze stosunku pracy, to u osób korzystających z omawianego zwolnienia również one poza wynagrodzeniem za pracę nie podlegają opodatkowaniu.
Gdańsk, 2020.10.26
Sprawdź też co nowego w podatkach w roku 2021
Ministerstwo Finansów zapowiada duże zmiany w podatku dochodowym
