Współczesne prowadzenie biznesu wiąże się z potrzebą finansowania zewnętrznego. Bez względu na to, czy jesteś właścicielem jednoosobowej działalności, czy zarządzasz spółką, prędzej czy później staniesz przed koniecznością sfinansowania zakupu samochodu, sprzętu IT, maszyn produkcyjnych czy nieruchomości. W takich sytuacjach przedsiębiorcy najczęściej rozważają dwa rozwiązania: kredyt lub leasing.
Oba te narzędzia mają na celu zapewnienie dostępu do potrzebnych środków trwałych, ale różnią się w zakresie własności, opodatkowania, elastyczności czy wpływu na sytuację bilansową firmy. Wybór między nimi powinien być przemyślany – bo w dłuższej perspektywie może decydować o konkurencyjności i stabilności finansowej przedsiębiorstwa.
Leasing operacyjny a finansowy – jaka jest różnica?
Leasing samochodu osobowego to popularna forma finansowania wśród przedsiębiorców. Wybierając leasing, możesz zdecydować się na leasing operacyjny lub finansowy. Choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne, różnice między nimi są znaczące – zwłaszcza pod kątem podatkowym i księgowym.
W leasingu operacyjnym właścicielem auta pozostaje firma leasingowa przez cały okres umowy. Przedsiębiorca korzysta z pojazdu, a po zakończeniu umowy może go wykupić. Całość rat leasingowych można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Dodatkowo VAT jest doliczany do każdej raty i może być systematycznie odliczany. Pojazd nie trafia do majątku firmy, a amortyzację prowadzi leasingodawca. To rozwiązanie daje najwięcej korzyści podatkowych i jest najczęściej wybierane w przypadku leasingu aut.
W leasingu finansowym auto od początku trafia do ewidencji środków trwałych firmy. Przedsiębiorca sam dokonuje amortyzacji i zalicza jedynie część odsetkową raty do kosztów podatkowych. VAT jest płatny z góry w całości przy pierwszej racie. Po zakończeniu umowy nie ma potrzeby wykupu, bo samochód staje się automatycznie własnością firmy.
W skrócie – leasing operacyjny to większe korzyści podatkowe i prostsza księgowość, leasing finansowy daje natychmiastowe prawo do amortyzacji i nie wymaga wykupu auta. Wybór zależy od tego, jak chcesz rozliczać koszty i jak długo planujesz użytkować pojazd w firmie. |
Na czym polega podstawowa różnica między kredytem a leasingiem ?
Najważniejszą różnicą, jaka rzuca się w oczy już na początku analizy, jest kwestia własności finansowanego przedmiotu.
W przypadku kredytu bankowego, od momentu zakupu to przedsiębiorca staje się właścicielem środka trwałego – samochodu, maszyny, komputera czy nieruchomości. Może go użytkować w dowolny sposób, modernizować, sprzedać, a także samodzielnie dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
Leasing, szczególnie w formie operacyjnej, opiera się na innej zasadzie – firma leasingowa pozostaje właścicielem środka trwałego przez cały okres trwania umowy. Przedsiębiorca jedynie korzysta z przedmiotu leasingu, spłacając go w ratach. Dopiero po zakończeniu umowy może – choć nie musi – wykupić przedmiot na własność, często po atrakcyjnej cenie końcowej.
Które rozwiązanie jest korzystniejsze finansowo?
Z perspektywy kosztów, odpowiedź nie jest jednoznaczna.
Leasing, zwłaszcza operacyjny, może oferować niższe miesięczne raty niż kredyt. Dzieje się tak dlatego, że finansowany jest jedynie koszt użytkowania danego dobra, a nie jego pełna wartość – co w praktyce oznacza, że rata leasingowa może być nawet o kilkadziesiąt procent niższa od raty kredytowej. Dodatkowo leasing nie wymaga zazwyczaj tak wysokiego wkładu własnego jak kredyt, co bywa kluczowe dla mikro i małych firm o ograniczonych rezerwach kapitałowych.
Z kolei kredyt, mimo wyższych wymagań banku w zakresie zdolności kredytowej czy zabezpieczeń, bywa tańszy w ogólnym rozrachunku – zwłaszcza jeśli firma planuje użytkować środek trwały przez wiele lat, nie zamierzając go wymieniać po zakończeniu umowy. Dodatkową zaletą kredytu jest możliwość wcześniejszej spłaty, bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów, co w leasingu nie zawsze jest możliwe.
Aspekty podatkowe – ukryta przewaga leasingu?
Zarówno kredyt, jak i leasing oferują przedsiębiorcy pewne korzyści podatkowe, ale różnią się one istotnie pod względem zakresu i rozliczeń.
1. W przypadku leasingu operacyjnego, pełna wartość rat leasingowych może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu, w tym wpłata własna, a w przypadku leasingu może ona wynosić aż 45% wartości przedmiotu leasingu. Co więcej, leasingobiorca ma prawo do odliczenia podatku VAT zawartego w każdej racie – co w praktyce oznacza niższe zobowiązania wobec fiskusa.
2. Przy kredycie sytuacja jest bardziej skomplikowana. Do kosztów można zaliczyć jedynie część odsetkową raty kredytowej oraz odpisy amortyzacyjne od środka trwałego. Oznacza to, że realne korzyści podatkowe pojawiają się dopiero w dłuższej perspektywie i są rozłożone na wiele lat – w przeciwieństwie do leasingu, który przynosi efekty już w bieżącym roku podatkowym.
Równie istotny jest fakt, że przy leasingu operacyjnym to leasingodawca dokonuje odpisów amortyzacyjnych i odpowiada za ewidencjonowanie środka trwałego – co upraszcza księgowość po stronie przedsiębiorcy. W leasingu finansowym, pożyczce leasingowej oraz przy kredycie to firma użytkownika musi prowadzić pełną ewidencję środków trwałych i amortyzację.
Warto zaznaczyć, że w leasingu samochodów osobowych obowiązują limity odliczeń. Dla samochodów w pełni elektrycznych limit wynosi 225 tys. zł, a dla pozostałych samochodów osobowych jest niższy i wynosi 150 tys. zł.
W przypadku przekroczenia limitów obowiązuje reguła proporcjonalności. Polega ona na tym, że raty leasingowe oraz opłatę wstępną można ujmować w kosztach prowadzonej działalności gospodarczej jedynie w proporcji do limitu 225 tys. zł lub 150 tys. zł.
Poniżej przedstawiam maksymalne wartości brutto samochodu w zależności od statusu VAT przedsiębiorcy oraz sposobu użytkowania auta pozwalającą zmieścić się w limicie 150 tys. zł.
1. Płatnicy nie będący czynnym podatnikiem VAT (czyli nie jesteś vat-owcem) nie mogą odliczać naliczonego podatku VAT. Uwzględnią w kosztach uzyskania przychodu raty w pełnej wysokości jeśli wartość samochodu nie przekroczy 150 tys. zł brutto.
2. Płatnicy podatku VAT, którzy korzystają z samochodu w sposób mieszany (czyli wystawiasz faktury z VAT) w celach prywatnych i biznesowych mają prawo do odliczenia 50% podatku VAT. Uwzględnią w kosztach uzyskania przychodu raty w pełnej wysokości jeśli wartość samochodu nie przekroczy 165 470 tys. zł brutto
3. Płatnicy podatku VAT, którzy korzystają z pojazdu tylko w celach biznesowych mają prawo do odliczenia 100% podatku VAT. Uwzględnią w kosztach uzyskania przychodu raty w pełnej wysokości jeśli wartość samochodu nie przekroczy 184 500 zł brutto.
Po przekroczeniu wyżej opisanych wartości brutto samochodów będzie obowiązywała reguła proporcjonalności.
Elastyczność umów i formalności
Leasing wyróżnia się również uproszczoną procedurą – decyzja leasingowa zapada zwykle szybciej niż kredytowa, a wymagania dotyczące zdolności finansowej są mniej rygorystyczne. Dla nowych firm to często jedyna realna droga do zdobycia niezbędnych narzędzi pracy – banki rzadko udzielają kredytów podmiotom bez historii kredytowej. Leasing można także otrzymać z minimalną wpłatą lub bez wpłaty własnej.
Z drugiej strony kredyt daje większą swobodę w dysponowaniu przedmiotem zakupu i można go zazwyczaj spłacić przed terminem – co pozwala elastycznie zarządzać zobowiązaniami w zależności od kondycji finansowej firmy.
Natomiast w leasingu operacyjnym możemy elastycznie ustalać wysokość raty w porozumieniu z leasingodawcą i realnie wpływać na koszty firmy.
Leasing a zmiany podatkowe po Polskim Ładzie
Po wejściu w życie Polskiego Ładu w 2022 roku, leasing – zwłaszcza samochodów osobowych – stał się mniej opłacalny w kontekście wykupu na własność. Zmiany w przepisach doprowadziły do konieczności rozliczania sprzedaży wykupionego auta jako przychodu z działalności, co dla wielu firm oznacza dodatkowe zobowiązania podatkowe.
Dlatego planując leasing lub kredyt pojazdów, warto skonsultować się z księgowym. Wszystko zależy od konkretnej formy działalności, rodzaju rozliczeń i oczekiwanej eksploatacji pojazdu.
Dowiedz się więcej: Polski Ład – nowe zasady rozliczania samochodów leasingowanych
Jak podjąć właściwą decyzję?
Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi, która forma finansowania jest lepsza. Wszystko zależy od specyfiki Twojego biznesu, etapu rozwoju, celów inwestycyjnych oraz możliwości finansowych.
Jeśli zależy Ci na maksymalnych korzyściach podatkowych, szybkiej decyzji i niskim progu wejścia – leasing operacyjny może być właściwym wyborem. Z kolei gdy chcesz inwestować długoterminowo, mieć pełną kontrolę nad przedmiotem zakupu i nie chcesz być ograniczany przez umowy – warto rozważyć kredyt.
2+1 eksperci księgowości to biuro rachunkowe, znające realia rynku i aktualne przepisy, pomoże Ci podjąć decyzję najbardziej opłacalną z punktu widzenia nie tylko finansowego, ale i podatkowego.
Kredyt czy leasing – tabela porównawcza dla przedsiębiorcy
Kryterium | Kredyt bankowy | Leasing operacyjny |
Własność środka trwałego | Przedmiot staje się własnością firmy od razu po zakupie | Właścicielem pozostaje firma leasingowa przez cały okres umowy |
Zdolność kredytowa | Wpływa na zobowiązania, wskaźniki finansowe, ujmowany w bilansie | Nie obciąża zdolności w taki sposób jak kredyt |
Koszty początkowe | Zazwyczaj wymagany wkład własny i zabezpieczenia (np. hipoteka, poręczenie) | Elastyczny koszt wstępny od 0% do 45%, zazwyczaj nie wymagane dodatkowe zabezpieczenia |
Korzyści podatkowe | Do kosztów uzyskania przychodu trafiają tylko odsetki i amortyzacja | Raty leasingowe są kosztem, VAT odliczany na bieżąco |
Procedury formalne | Dłuższy proces weryfikacji, wymagania dotyczące historii kredytowej | Szybka decyzja, uproszczone formalności i procedury |
Elastyczność umowy | Możliwość wcześniejszej spłaty kredytu | Możliwość kumulowania rat i realnego wpływu na koszty |
Użytkowanie przedmiotu | Pełna swoboda – możliwość modyfikacji, sprzedaży | Ograniczenia wynikające z umowy leasingowej np. limit kilometrów |
Dostępność dla młodych firm | Trudniejsza – banki często wymagają min. 12 miesięcy działalności | Możliwa nawet dla nowych firm |
Zastosowanie | Idealny do długoterminowych inwestycji np. nieruchomości | Świetny do finansowania sprzętu o szybkim cyklu życia (auta, sprzęt IT) |
Wpływ na zdolność kredytową firmy | Może ograniczyć możliwość wnioskowania o kolejne kredyty lub dotacje | Zazwyczaj nie wpływa negatywnie na możliwość pozyskania finansowania bankowego |
Obsługa księgowa i amortyzacja | Przedmiot wpisywany do ewidencji środków trwałych przez firmę, obowiązek amortyzacji | Ewidencja i amortyzacja po stronie leasingodawcy – mniej obowiązków dla przedsiębiorcy |
Potrzebujesz wsparcia w wyborze formy finansowania?
W 2+1 specjalizujemy się w obsłudze mikro i małych firm. Pomożemy Ci przeanalizować oferty kredytowe i leasingowe, obliczymy korzyści podatkowe oraz wskażemy rozwiązanie najlepiej dopasowane do Twojej branży i sytuacji.
Skontaktuj się z nami – wspólnie podejmiemy mądrą decyzję finansową dla Twojego biznesu.
Adam Połomski – Doradca Biznesowy, Specjalista ds. Finansowania |