Umowa o pracę jest jedną z możliwych podstaw wynagradzania członków zarządu w spółkach kapitałowych. W dużych spółkach najczęściej zawierane są kontrakty menedżerskie jako umowy o świadczenie usług. W mniejszych spółkach członek zarządu otrzymuje wynagrodzenie na postawie powołania, tj. w oparciu o postanowienia umowy spółki albo uchwały jej organu.
Zatrudnienie członka zarządu na postawie umowy o pracę może bardziej leżeć w jego interesie niż w interesie spółki. Umowa o pracę często jest wybierana, aby uzyskać podstawę do ubezpieczeń społecznych. Jeśli umowa jest zawierana na czas nieokreślony, zwiększa się trwałość więzi członka zarządu ze spółką.
W umowie o pracę między spółką a członkiem zarządu spółkę musi reprezentować:
lub
Naruszenie tych reguł generalnie powoduje nieważność zawartej umowy.
Zawarcie na piśmie umowy o pracę naruszającej opisane zasady reprezentacji nie wyłącza możliwości zawarcia tej umowy w sposób dorozumiany. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 grudnia 2019 r., sygn. akt I PK 204/18, stwierdził, że
Stanowisko Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 18 grudnia 2019 r., sygn. akt I PK 204/18:
Zawarcie umowy o pracę z członkiem zarządu poprzez dopuszczenie do pracy wymaga, aby w spółce istniał organ lub pełnomocnik, o którym mowa w art. 210 § 1 K.s.h. W ocenie SN tylko dopuszczenie pracownika – członka zarządu do pracy za zgodą i wiedzą takiego organu czy reprezentanta może być bowiem uznane za skuteczne nawiązanie stosunku pracy, mimo nieważności umowy o pracę zawartej z naruszeniem art. 210 K.s.h.
Powołanie do zarządu nie świadczy o powstaniu stosunku pracy. Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na stanowisku członka zarządu nie jest powołaniem do tego organu.
Obydwa stosunki, tytuły:
1. organizacyjny wynikający z powołania do zarządu,
2. pracowniczy wynikający z zawarcia umowy o pracę,
istnieją niezależnie od siebie.
W interesie spółki leży, aby oba te tytuły móc powiązać ze sobą w tym samym czasie żeby pomimo odwołania z pełnienia funkcji w zarządzie spółka nie była z byłym członkiem zarządu nadal związana umową o pracę. Taką możliwość daje Kodeks pracy. Jego art. 251 § 4 pkt 3 wspomina o umowie o pracę na czas określony w celu wykonywania pracy przez okres kadencji. Dzięki temu zapisowi umowę o pracę z członkiem zarządu można zawrzeć na czas trwania jego mandatu w zarządzie. Ustanie mandatu, w tym na skutek rezygnacji czy odwołania, będzie powodować jednoczesne rozwiązanie umowy o pracę i ustanie stosunku pracy.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.)
2022-12-20