29 listopada 2021

CIT Estoński po nowemu od 2022 roku – Polski Ład

Estoński CIT to dosyć popularne hasło w ostatnich czasach. Przepisy, na podstawie których został wprowadzony w Polsce CIT Estoński wzorowane są na rozwiązaniu estońskim. Przewidują jednak dużo ograniczeń i warunków do spełnienia, przez co wielu podatników nie korzysta z tej formy opodatkowania. Przepisy przyjęte w Estonii opierają się na prostocie i w związku z czym może z nich skorzystać większa liczba przedsiębiorców aniżeli w Polsce. Skorzystanie z przepisów o estońskim CIT jest całkowicie dobrowolne, a przedsiębiorcy w pierwszej kolejności powinni, czy rozwiązanie to w roku 2022 będzie korzystne dla spółki.

CIT Estoński 2021r.

Estoński CIT, który również można nazywać ryczałtem od dochodów jest to forma podatku dochodowego od osób prawnych, różniąca się od tradycyjnych form momentem powstania obowiązku podatkowego. Tradycyjny model zakłada odprowadzenie miesięcznych zaliczek na CIT, a na koniec roku podatnik jest zobowiązany do złożenia rozliczenia rocznego.

Głównym założeniem estońskiego CIT jest brak płatności CIT tak długo, jak zysk pozostaje w przedsiębiorstwie i jest przeznaczony na inwestycje. W sytuacji, gdy przedsiębiorca zdecyduje się na wypłatę zysków akcjonariuszom lub udziałowcom, będzie musiał zapłacić CIT. Konieczność nieustannego inwestowania jest jedną z głównych wad tego rozwiązania.

Do roku 2021  wiele podmiotów nie mogło skorzystać z przepisów o estońskim CIT. Niezbędne było wypełnianie określonych kryteriów podmiotowych wskazanych w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT. Warunki, które funkcjonowały w roku 2021:

  • Limit przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku, który do końca 2021r. wynosi 100 mln zł brutto, czyli z uwzględnieniem podatku od towarów i usług.
  • Zakres prowadzonej działalności, w szczególności ustawodawca wymaga, aby podmioty, które chcą skorzystać z estońskiego CIT, osiągały mniej niż 50% przychodów tzw. pasywnych, czyli przychodów z wierzytelności, odsetek, części odsetkowych rat leasingowych, poręczeń i gwarancji, praw autorskich i własności przemysłowej, zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych oraz z transakcji z podmiotami powiązanymi, jeżeli w ich ramach nie powstaje wartość dodana względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma. Przepisy nie dotyczą przedsiębiorstw finansowych, instytucji pożyczkowych, podatników postawionych w stan upadłości lub likwidacji.
  • Ustawodawca nie pozwolił na skorzystanie z tej formy przez podatników utworzonych w wyniku działań restrukturyzacyjnych: połączeń podziału, wniesienia tytułem wkładu niepieniężnego składników majątku uzyskanych w wyniku likwidacji innych podatników, a także, jeżeli wniesiono do nich przedsiębiorstwo, zorganizowaną jego części albo składniki majątkowe o wartości przekraczającej 10 tys. euro. Okres zawieszenia prawa do estońskiego CIT w takim przypadku wynosi 24 miesiące od momentu utworzenia podmiotu. Powyższe ograniczenie dotyczy także podatników, którzy zostali podzieleni przez wydzielenie oraz wnieśli tytułem wkładu przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa lub składniki majątkowe o wartości powyżej 10 tys. euro.
  • Ustawodawca wymagał, aby podatnik zatrudniał przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym co najmniej trzy osoby w przeliczeniu na pełne etaty, które nie będą udziałowcami lub akcjonariuszami, lub
  • Ponosił miesięczne wydatki na wynagrodzenia w wysokości stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w 2020 r. wyniosło zgodnie z danymi GUS 5411,45 zł. Osoby te nie mogą być udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika. Warunek ten jest spełniony, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń na podatniku ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek określonych w Ustawie z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 28j ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT). Wydatki powinny być́ponoszone w każdym miesiącu roku podatkowego.
  • Możliwości skorzystania z estońskiego CIT była jedynie w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych. Ponadto, podatnik nie powinien był posiadać udziałów (akcji) w kapitale innej spółki ani być zaangażowany kapitałowo w inny podmiot.
  • Ustawodawca wymagał aby podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania nie byli zobowiązani do przygotowania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR.
  • Była konieczność złożenia zawiadomienia o wyborze opodatkowania w ramach estońskiego CIT.

Jak widać, skorzystanie z estońskiego CIT wymagał spełnienia szeregu warunków formalnych, poczynając od odpowiednich limitów przychodów, poprzez wielkość wynagrodzeń, na zawiadomieniu urzędu kończąc. Powyższe ograniczenia sprawiały, że estoński CIT był rozważany jedynie przez spółki w fazie dynamicznego rozwoju.

Estoński CIT – obowiązek inwestowania

Bardzo istotnym założeniem, a zarazem ograniczeniem estońskiego CIT była konieczność inwestowania. Wysokość nakładów inwestycyjnych musiała wynosić co najmniej 15% (nie mniej niż 20 tys. zł) wartości początkowej środków trwałych zaliczanych do grupy 3-8 Klasyfikacji (różnego rodzaju maszyny, urządzenia) w dwóch następujących po sobie latach podatkowych. W przypadku realizowania inwestycji „znaczącej dla prowadzonej działalności” nakłady powinny były wzrosnąć o 33% w ujęciu czteroletnim (o co najmniej 50 tys. zł). Brak spełnienia kryterium inwestycyjnego mogło być skompensowane wzrostem wynagrodzeń o co najmniej 20% (ale nie mniej niż 30 tys. zł) w stosunku do takich wydatków w roku poprzedzającym dwuletni okres opodatkowania estońskim CIT.

 

Stawki CIT Estoński do 2021
Rodzaj podatnikaStawka CITUwagiData zapłaty
Ryczałt – mały podatnik15%

Ryczałt od zysków podzielonych (Czyli wypłaconych   udziałowcom lub przeznaczonych na pokrycie straty)

do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego – zysk do podziału
Ryczałt inny podatnik niż mały25%
Dochód z tytułu zysku netto oraz domiaru zobowiązania podatkowego od tego dochodu15% – stawka obniżona to 10%*   25% – stawka obniżona to 20%*Stawka obniżona, gdy nakłady na cele inwestycyjne wynosiły co najmniej: 1) 50% w każdym dwuletnim okresie, 2) 110% w każdym czteroletnim okresie.   Podatek płaci się w chwili rezygnacji z ryczałtu lub utraty prawa do niego – w części, w jakiej te zyski nie były już opodatkowane – tzn. nie były zyskami podzielonymido końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem

 

Utrata prawa do estońskiego CIT do 2021

W czasie opodatkowania tą formą rozliczenia CIT (co do zasady 4 lata bezpośrednio po sobie następujące) u podatnika mogą wystąpić sytuacje, wskutek których straci prawo do opodatkowania w tej formie, ponieważ nie będzie spełniał powyższych kryteriów. Utrata prawa następuje z końcem roku podatkowego określonego w zależności od przyczyny utraty prawa. Po utracie prawa do opodatkowania estońskim CIT ponowna możliwość wyboru tej formy jest możliwa dopiero po upływie pewnego okresu (3 lat). Ponadto podatnik może sam złożyć rezygnację z rozliczenia tą formą opodatkowania.

Wprowadzenie w Polsce przepisów CITu Estońskiego zostało oderwane od założeń, które obowiązują w Estonii. Polskie przepisy są  uwarunkowane szeregiem wymogów formalnych determinujących możliwość skorzystania z tej formy rozliczenia podatku. Wymagają od podatnika znacznego inwestowania zatrzymanych zysków. W rzeczywistości CIT Estoński to nie zmniejszenie czy anulowanie zobowiązania podatkowego, ale jedynie rozłożenie go w czasie.

Webinar: CIT Estoński 2022 – kto może skorzystać? 12.01.2022

CIT Estoński – zmiany od 01.01.2022r.

W przepisach regulujących tą formę opodatkowania znalazły się istotne zmiany. Ustawodawca dostrzegł jej wady oraz niedociągnięcia, dlatego z początkiem 2022 r. w ramach przepisów Polskiego Ładu wprowadził w nim znaczące zmiany.

Warunki stosowania estońskiego CIT-u od 01.01.2022

Od 2022 r. została zniesiona część warunków, które dotychczas ograniczały możliwość stosowania estońskiego CIT-u.

Od nowego roku podmiotami uprawnionymi do stosowania estońskiego CIT są również spółki komandytowe oraz komandytowo-akcyjne oraz proste spółki akcyjne.

Zlikwidowany został też limit przychodów rocznych, który do końca 2021 r. wynosi 100 mln zł rocznie.

Ważną zmianą jest również uchylenie warunku, który zobowiązuje podatników do utrzymywania na określonym poziomie nakładów inwestycyjnych lub wydatków na wynagrodzenia.

Nadal jednak aby przystąpić do systemu estońskiego trzeba spełnić następujące warunki:

  • udziałowcami muszą być wyłącznie osoby fizyczne, a sama spółka nie może być udziałowcem w innych spółkach,
  • mniej niż 50 proc. przychodów stanowią przychody pasywne (np. odsetki, należności licencyjne, gwarancje)
  • muszą zostać spełnione wymogi dotyczące liczby pracowników (co do zasady co najmniej 3 osób na umowę o pracę lub zlecenie)
  • model estoński jest przeznaczony dla spółek niebędących przedsiębiorstwem finansowym, w upadłości ani w likwidacji oraz nie może być stosowany przez podmioty, u których nie upłynęła dwuletnia karencja od przeprowadzonej restrukturyzacji (łączenia, podziału, aportu)

Uelastycznienie terminów spłaty zobowiązania podatkowego w zakresie tzw. korekty wstępnej

Zmienione przepisy Polskiego Ładu wprowadzają uelastycznienie terminów dla podatników przy składaniu tzw. korekty wstępnej, czyli obowiązku uiszczenia podatku od różnic między wynikiem podatkowym a bilansowym dla firm, które decydują przejść z „normalnego” CIT na estoński. Podatnicy będą mieć czas do zapłaty ryczałtu z rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto maksymalnie do 20 dnia siódmego miesiąca roku podatkowego, w którym dokonano tej dyspozycji. Zmiany zakładają, że obowiązek zapłaty tego podatku będzie odłożony w czasie do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem. Jeśli podatnik zdecyduje się na stosowanie CIT-u Estońskiego dłużej niż 4 lata, zobowiązanie z owego tytułu powinno zasadniczo wygasnąć całkowicie.

Przesunięcie momentu opodatkowania dochodów z zysków zatrzymanych

Zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca roku 2021, jeśli podatnik podjąłby decyzję o rezygnacji ze stosowania estońskiego CIT, jest on zobowiązany do zapłaty podatku od zysków zatrzymanych w okresach, w których był objęty wskazanym reżimem opodatkowania. Zgodnie z nowymi przepisami, opodatkowanie zysków zatrzymanych zostało przesunięte dopiero na moment ich faktycznej dystrybucji, np. wypłaty w formie dywidendy. W związku z powyższym, samo wyjście przez podatnika z opodatkowania estońskim CIT nie będzie rodzić konieczności zapłaty podatku.

Czy warto wybrać CIT Estoński?

Przy wyborze estońskiego CIT-u przez przedsiębiorców realnym stał się brak obowiązku płacenia podatku dochodowego w przypadku reinwestowania generowanych zysków.

CIT estoński może być rozwiązaniem na spodziewany wzrost obciążeń w zakresie składki zdrowotnej.

Głównym założeniem CIT-u Estońskiego, czyli ryczałtu od dochodów, jest to, że do momentu podziału zysku czyli przeznaczenia go do wypłaty w formie dywidendy lub pokrycia straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT spółka, co do zasady, nie odprowadza podatku dochodowego. Może to poprawić płynność finansową spółki i jej zdolności inwestycyjne, gdyż nie musi na bieżąco dzielić się zyskami z fiskusem. Dopiero w momencie, gdy nastąpi podział zysku lub pokrycie straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT, spółka jest obowiązana zapłacić podatek.

Stawki CIT Estoński od 2022 r.

Istotna zmiana jak została wprowadzona jest obniżenie stawki ryczałtu od dochodów zarówno dla małych podatników, jak i pozostałych.

10% – dla spółek posiadających status „małego podatnika” i spółek rozpoczynających działalność,

20% – dla pozostałych spółek.

 

Dla porównania:

Klasyczny CITCIT Estoński
CIT

Dochód

PIT

Dywidenda

Realne opodatkowanieCIT

Dochód

PIT

Dywidenda

Realne opodatkowanie
Mały podatnik9%19%28%10%10%20%
Pozostali podatnicy19%19%38%20%5%25%

 

 

W przypadku wypłaty zysku wspólnikom podatek będzie musiał być zapłacony także przez wspólnika, jednakże będzie podlegać pomniejszeniu o:

  • 90% podatku zapłaconego przez spółkę – w przypadku spółek posiadających status „małego podatnika” i spółek rozpoczynających działalność,
  • 70% podatku zapłaconego przez spółkę – w przypadku pozostałych spółek.

Należy jednak pamiętać, że mechanizm odliczenia, pozwalający na osiągnięcie takiego poziomu opodatkowania, można zastosować wyłącznie w przypadku „klasycznej” dywidendy, wypłacanej na podstawie uchwały o podziale zysku po zakończeniu roku obrotowego. Jest to o tyle ważne, że CIT Estoński  obejmuje także opodatkowanie innych kategorii dochodów m.in. tzw. ukrytych zysków.

Ukrytymi zyskami są świadczenia wykonane przez spółkę na rzecz podmiotów powiązanych, jeśli są one związane z prawem do udziału w zysku. Można do nich zaliczyć np. pożyczkę udzieloną przez spółkę podmiotowi powiązanemu, odsetki i inne koszty związane z pożyczką udzieloną spółce przez podmiot powiązany, nadwyżkę ponad rynkową wartość transakcji (jeśli transakcje z podmiotami powiązanymi są zawierane na warunkach nierynkowych), nieodpłatne świadczenia na rzecz wspólnika (np. udostępnienie samochodu służbowego do celów prywatnych).

 

Polski Ład – nowe zasady rozliczania samochodów leasingowanych

Cykl webinarów dla Przedsiębiorców:

Termin: 09.12.2021r.

Webinar – Polski Ład a składki zdrowotne przedsiębiorców w różnych formach opodatkowania i pobierania wynagrodzeń ze spółki

 

Termin 15.12.2021r.

Webinar – Zmiany wynikające z Polskiego Ładu w różnych formach opodatkowania